________________
सूत्रकृताङ्गसूत्र अनुपासितगुरुकुलस्य साधो विज्ञानं तस्य रक्षणाय समर्थ न भवति यथा गुरूपदेशमन्तरा स्वानुभवमात्रेण नृस्यतो मयूरस्थ गुह्यभागः प्रकाशितो भवति । 'दवियस्स' द्रव्यस्य-मोक्षगमनयोग्यस्य वा यत् 'वित्तं' वृत्तम्-सर्वज्ञप्रतिपादितसंयममार्गम् 'ओभासमाणे' अवसासयन्-जिनधर्म प्रकाशयन् 'बहिया' बहिः गुरुकुलाद् गच्छादा ‘ण णिक्कसे न निष्कसेत् गुरुकुलं परित्यज्य नाऽन्यत्रोपवसेत् -स्वच्छन्दाचारी न भवेदिति, का? इत्याह-'आसुपन्ने आशुपज्ञःबीघ्रबुद्धिः शिष्यः ॥४॥
यो गुरुकुले वसति तस्य गुणानाह-'जे ठाणओं' इत्यादि। मूलम्-जे ठाणओ य सयणासणे य परक्कमे यावि सुसाहे जुत्ते।
समितिसुगुत्तीसुय आयपन्ने वियागरितेय पुंढोवएजा॥५॥ छाया-यः स्थानतश्च शयनासनाभ्यां च पराक्रमतश्चाऽपि सुसाधुयुक्तः ।
समितिषु गुप्तिषु चाऽऽगतप्रज्ञो, व्याकुर्वश्च पृथग् वदेत् ॥५॥ 'जैसे गुरू के उपदेश के विना अपने ही अनुभव के आधार पर माचने वाले मयूर का गुहय भाग छिपा नहीं रहता प्रकट हो जाता है। उसी प्रकार जो साधु गुरुकुल में निवास नहीं करता, उसका ज्ञान उसकी रक्षा करने में समर्थ नहीं होता।
_ अतएव मोक्षगमन योग्य साधु के या सर्वज्ञ के मार्ग को अर्थात् सर्वज्ञ प्रतिपादित संयम मार्ग को प्रकाशित करता हुआ मेधाधी साधु गुरुकुल अथवा गच्छ से बाहर न निकले। गुरुकुल को त्याग कर अन्यत्र निवास न करे अर्थात् स्वच्छन्दाचारी न बने ॥४॥
જેમ ગુરૂના ઉપદેશ વિના પોતાના જ અનુભવના આધાર પર નાચવાવાળા મોરને ગુહ્ય ભાગ છાને રહી શક્તા નથી. અર્થાત્ બહાર દેખાઈ આવે છે. એ જ પ્રમાણે જે સાધુ ગુરૂકુળમાં નિવાસ કરતા નથી. તેનું જ્ઞાન તેની રક્ષા કરવામાં સમર્થ થતું નથી.
તેથી જ મેક્ષમાં જવાની ઈચ્છાવાળા સાધુએ સર્વસના માર્ગને અથાત સર્વજ્ઞ દ્વારા પ્રતિપાદન કરેલ સંયમ માર્ગને પ્રકાશિત કરતા થકા બુદ્ધિશાળી સાધુ ગુરૂકુળ અથવા ગચ્છથી બહાર ન નીકળે. ગુરૂકુળનો ત્યાગ કરીને અન્ય સ્થળ નિવાસ ન કરે, અર્થાત સ્વચ્છચારી ન બને ઝા
श्री सूत्रतांग सूत्र : 3
