________________
m
समयार्थबोधिनो टोकर प्र. श्रु. अ. ८ उ. १ वीर्यस्वरूपनिरूपणम् ६९९ स्ववशे आनीतानि इन्द्रियाणि-श्रोत्रादीनि तथा नोइन्द्रियं-मनो यै स्ते जिते. न्द्रियाः, यः स्वेन्द्रियाणि स्वाधिकारे कृतानि-एवंभूता उदारचेतसः 'कडं' कृतं यदपरै रनार्यतुल्य भूतकाले कृतं सम्पादितम् । तथा-'कन्जमाण' क्रियमा. णम्, वर्तमानकाले सम्पाद्यमानम् । तथा-'आगमिरसं च' आगमिष्यत् चआगामिन भविष्यकाले करिष्यमाणं च 'पावर्ग' पापकं-पापयुक्तं कर्म-माणातिपातादिकं यद् भवेत् 'समं तं' तत्सर्व-पापं कर्म ‘णाणुजाणंति' नानुजानन्ति, ताशपापकर्मणोऽनुमोदनं न कुर्वन्ति आत्मगुना जितेन्द्रिया मुनय इति भावः ॥२१॥ मूलम्-जे याऽबुद्धो महाभागा वीरां असमत्तदंसिणो।
असुद्धं तेर्सि परकंतं सफैलं होइ संवसो॥२२॥ हैं। जो श्रोत्र, चक्षु, घाण, रसना और स्पर्शन इन्द्रिय को तथा मन को अपने वश में कर चुके हैं, वे जितेन्द्रिय कहे जाते हैं । इस प्रकार के आत्मगुप्त और जितेन्द्रिय पुरुष, साधु के उद्देश्य से अनार्यों के समान लोगों द्वारा कृत आहार, वस्त्र, पात्र, वसति आदि का, वर्तमान काल में साधु के निमित्त किये जाते हुए तथा आगामी काल में किये जाने वाले पापकर्म का अनुमोदन नहीं करते। ___तात्पर्य यह है कि आनायजन यद्यपि अपने स्वयं के लिए पापकर्म करते हैं, करेगे या भूतकाल में उन्होंने किया है, जैसे किसी को मारा, मारता है या मारेगा, तथापि ज्ञानी पुरुष उसकी अनुमोदना नहीं करते हैं ॥२१॥
उपाय छ. २ श्रोत्र-न-in-ना २सना, म अने १५ नन्द्र યને તથા મનને પિતાને આધિન કરેલ છે, તેઓ જીતેન્દ્રિય કહેવાય છે. આવા પ્રકારના આત્મગોપન કરવાવાળા તથા જીતેન્દ્રિય પુરૂષો સાધુને ઉદ્દે શીને અનાર્યોની સમાન લેક દ્વારા કરાયેલ આહાર વસ્ત્ર, પાત્ર, વસતિ, આદિને વર્તમાનકાળમાં સાધુને નિમિત્તે કરવામાં આવતા, તથા ભવિષ્યકા ળમાં કરવામાં આવનારા પાપકર્મોનું અનુમોદન કરતા નથી.
કહેવાનું તાત્પર્ય એ છે કે-અનાર્ય જનો છે કે પોતાના માટે પાપ કમ કરે છે. ભવિષ્યમાં કરશે અથવા ભૂતકાળમાં પાપકર્મ કર્યું છે, જેમ કેકેઈએ કેઈ ને માથું મારતા હોય અને મારશે. તે પણ જ્ઞાની પુરૂષ તેનું અનુમોદન કરતા નથી. ૨૧
-
શ્રી સૂત્ર કતાંગ સૂત્ર : ૨
