________________
३९४
सूत्रकृताङ्गसूत्रे मूत्रादि पिबन्तश्च नारकास्ता चिरकालपर्यन्तम् 'चिट्ठति' तिष्ठन्ति । तथा-'कम्मोवगया' को गताः स्वकीय कर्मवशाः 'किपीहि' कृमिभिः-परमा धार्मिकाऽऽआदितैः परस्परोत्पादितैर्वा कीटविशेषैः 'तुटुंति' त्रुट्यन्ते कृमिद्वारा व्यथ्यन्ते । तथा च-आगमनचनम्
'छट्ठीपत्तमासु णं पुढवीसु नेरइया पहू महंताई लोहिकुंथुरूबाई विउवित्ता अन्नमन्नस कायं समतुरंगेमाणा २ अणुघायमाणा २ चिटंति ।' छाया--पष्ठपप्तम्योः पृथिव्यानरयिकाः अतिमहान्ति रक्तकुन्थुरूपाणि ।
विकुऱ्या अन्योऽन्यस्य कार्य समतुरङ्गायमाणाः २
(आश्लिष्यमाणाः) अनुहन्यमानाः २ तिष्ठन्ति' ।।इति॥२०॥ मूलम्-सया कलिणं पुण धम्मट्ठाणं गाढोवणीयं अतिदुक्खधम्म।
अंदसु पंक्खिप्प विहत्तु देहं वेहेण सीसं सेऽभितावैयंति।२१॥ छाया-सदा कृत्स्नं पुनधर्मस्थानं गाढोपनीतं अतिदुक्खधर्मम् ।
__ अन्दुषु प्रक्षिप्य विहत्य देहं वेधेन शीर्ष तस्याऽभितापयन्ति ॥२१॥ वे विष्ठा का भक्षण और मूत्र का पान करते रहते हैं। परमाधार्मिकों द्वारा या परस्पर में उत्पादित कीडे वहां उन्हें काटते हैं और इससे उन्हें घोर व्यथा होती है। आगम में कहा है-छठी और सातवीं नरकभूमि में नारकजीव बहुत बडे बडे 'रक्तकुन्थु' के रूगों की विक्रिया करते हैं। वे एक दूसरे के शरीर का उपहनन करते हैं ॥२०॥ - शब्दार्थ--'सया-सदा' सर्वकाल 'कसिणं पुण धम्मट्ठाणं-कृत्स्नं पुनर्धर्मस्थानम्' नारकी जीवों के रहने का सपूर्ण स्थान उष्ण होता है 'गाढोवणीयं-गाढोपनीतं' और वह स्थान निधत निकाचित कर्म द्वारा नारकी जीवों को प्राप्त हुआ है 'अतिदुक्खधम्म-अतिदुःखधर्मम्' છે, ત્યાં નારકો ચિરકાળ સુધી વિષ્ઠાનું ભક્ષણ અને મૂત્રનું પાન કર્યા કરે છે. પરમધામિકે દ્વારા અથવા પરસ્પરના દ્વારા ઉત્પન્ન કરવામાં આવેલા કીડાઓ ત્યાં તેમને કરડયા કરે છે. આગમમાં પણ એવું કહ્યું છે કે- ઇન્દી અને સાતમી નરકભૂમિમાં નારક છો ઘણા જ મોટા મેટા “રકતકુનાં તેની વિક્રિયા કરે છે. તેઓ એક બીજાનાં શરીરનું ઉપવનન (ભક્ષણ) કરતા રહે છે. ર૦૧
शहा-'सया-सदा' स४३ 'कसिणं पुण धम्माणं- कृस्तं पुनर्घर्मस्थानम्' ना२ लाने २२वानु सपू स्थान 6 डाय छे. 'गाढोवणीयं-गाढोपनीतं અને તે સ્થાન નિધત્ત નિકાચિત કર્મ દ્વારા નારકી જેને પ્રાપ્ત થયેલ છે.
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર:
