________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. शु. अ. ४ उ. २ स्खलितचारित्रस्य कर्मबन्धनि० २८७
टीका- 'अहं' अथ खलु स्त्रीवशवर्ती साधुः 'से उद्धो होइ' स उपलब्धो भवति आकारादिभिर्वशमुपगतः, इति ताभिः स्त्रीभिः परिज्ञातो भवति 'तो पेसंति तहा भूरहिं ततः प्रेषयन्ति तथाभूतः = तदनन्तरम् तथाभूततदभिप्रायज्ञानात् शब्दादियोगैर्दासरत प्रेषयन्ति, कार्ये प्रयोजयन्ति, असौ स्त्रीवशवर्ती तारी कार्य करोति । कीदृशीमाज्ञां करोति तद्दर्शयति- 'अलाउच्छेदं पेहेहि' अलाबुच्छेदं प्रेक्षस्व अलाबु तुम्बं छिद्यतेऽनेन शस्त्रविशेषेण इति अलाबुच्छेदं तत् प्रेक्षस्त्र तादृशमस्त्रविशेषमन्विष्याऽऽनय येन पात्रादीनां मुखादिनिर्माण भवेत् । तथा-'गुफलाई आहराहिचि' वल्गुफलान्यादर इति वल्गू ने शोभarfar फलानि नारिकेलादीनि आहत्=आनय । अथवा वाक्फलानि वाचः धर्मकथारूपायाः व्याकरणादिरूपायाः वा यानि फलानि, वस्त्रद्रव्यादिरूपाणि तान्यानयेति । तं साधु दासवत् कर्मणि नियोजयति से स्त्रीति भावः ॥ ४ ॥
9
टोकार्थ - तत्पश्चात् त्रिशं जब यह समझ लेती हैं कि साधु मेरे अधीन हो चुका है, तब वे उसे दास की भांति कामों में लगाती हैं और स्त्री के वशीभूत हुआ वह साधु उसके कथनानुसार ही सब काम करता है। स्त्री किस प्रकार की आज्ञा करती है सो दिखलाते हैं - तुंबा काटने का शस्त्र देखो उसे अन्वेषण कर ले आओ जिससे पात्र आदि के मुख आदि का निर्माण हो । नारियल आदि मनोज्ञ फल लाभो । अथवा मूल में प्रयुक्त 'वग्गुफलाइ" का अर्थ है वाक्फलानि, जिसका आशय है धर्मोपदेश या व्याकरण आदि रूपवाणी के जो फल वस्त्र या द्रव्य आदि हैं, उन्हें लाभो । आशय यह है
ટીકા--જ્યારે તે સ્ત્રીને એવી ખાતરી થઈ જાય છે કે આ સાધુ હવે ખરાખર મારે અધીન થઇ ગયા છે, ત્યારે તે તેની પાસે વિવિધ આદેશેનુ પાલન કરાવવા લાગી જાય છે, તે સાધુને પાતાના દાસ જેવા ગણીને તે તેને આજ્ઞાએ કર્યાં કરે છે અને સાધુ પાતે દાસ હોય તેમ તેની આજ્ઞાનુ પાલન કરે છે. તે કેવી કેવી આજ્ઞા કરે છે તે હવે પ્રકટ કરવામાં આવે છે-છરી ગાતી લાવા કે જેની મદદથી તૂંબડીને કાપીને તેમાંથી પાત્ર આદિનાં भुअतु निर्माण मेरी सहाय, 'नारियल सर्ध आवे' सूत्रमा ने 'वग्गुफलाई ' શબ્દ વપરાયા છે, તેના અર્થ આ પ્રમાણે પણ થઈ શકે છે—ધર્મોપદેશ, વ્યાકરણ આદિના આપ જાણકાર છે. તે તેના ફળસ્વરૂપ વસ્ર, દ્રવ્ય, આદિ લઈ આવે—આપના જ્ઞાનના ઉપયોગ ધન કમાવામાં કરી' આ કથનને ભાવાર્થ એ છે કે જે સ્ત્રી પહેલા સાધુને વિનંતી અને કાલાવાલાં કરતી
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
