________________
समयार्थबोधिनी टीका प्र. शु. अ. ४ उ. १ स्त्रीपरीषहनिरूपणम्
२३९
भवन्ति (अदुवा ) अथवा (णत्येहिं भोयणेहिं) व्यस्तैर्भोजनैः इयं स्त्री साधोः प्रेमिका येनानेकविधभोजनादिकं निर्माय साधवे प्रयच्छतीति एवमेके जानन्तीति ।। १५ ।।
टीका -- 'उदासीणं' उदासीनं रागद्वेषरहिततया माध्यस्थ्यभावेन युक्तमपि 'समणं' श्रमणम्, तपसा क्षीणशरीरमपि 'दहूण' दृष्ट्वा एकान्ते स्त्रिया सह वार्त्तालापादि कुर्वन्तं दृष्ट्रा 'तत्थवि' तत्रापि ताटव्यापारे स्थिते 'एगे' एके पुरुषाः तावत् 'कुप्पंति' कुप्यन्ति कोपमधिगच्छन्ति । माध्यस्थ्यभावं भजमानमपि दृष्ट्वा स्त्रिया सह वार्तालापादिकं कुर्वन्तम् तदा का कथा ततः परं स्त्री संगं कुर्वन्तं दृष्टा । अथ ' इत्थोदोपसंकिणो होति' स्त्रीदोषशङ्किनो भवन्ति - स्त्रियं प्रत्यपि शंकाशीला भवन्ति । पुनरपि 'भोयणेहिं णरथेहिं' भोजनेयस्तैः - नानाविधाहारैः साध्यर्थमुपकल्पितैः अथवा भोजनैः श्वशुरादीनां न्यस्तैः अर्धदत्तैः सद्भिः सा वधूः साध्वागमनेन समाकुळीभूता सती अन्यस्मिन् दातव्येदोष की आशंका करते हैं । अथवा कोई ऐसा समझते हैं कि इस स्त्री का साधु पर अनुराग है, क्योंकि यह विविध प्रकार का भोजन बनाकर साधुको देती है ।। १५ ॥
?
टीकार्थ - राग और द्वेष से रहित होने के कारण मध्यस्थ भाव से युक्त तथा तपश्चरण के कारण कृशकाय भी साधु को एकान्त में स्त्रीके साथ वार्त्तालाप करते देखकर कोई कोई पुरुष कुपित हो जाते हैं । ये उस स्त्री के प्रति भी शंकाशील हो उठते हैं। तथा साधु के लिए नाना प्रकार के भोजन बनाने से अथवा श्वशुर आदि के लिए भोजन रक्खा हो और उसमें से आधा उन्हें दिया हो और साधु के आने पर वह घबराहट में आकर एक चीज के बदले दूसरी चीज परोस दे तो उन्हें
માન થાય છે. અથવા સાધુને સારી સારી વસ્તુઓ બનાવીને વહેારાવતી સ્ત્રીને જોઈને લેાકા એવા સદેહ કરવા લાગે છે કે આ સ્ત્રીના આ સાધુ પર અનુરાગ છે, તેથી જ તેમને સારાં સારાં ભેજના પ્રદાન કરે છે. ૫૧૫ા
ટીકા”—સાધુ ભલે રાગદ્વેષથી રહિત હાવાને કારણે મધ્યસ્થ ભાવયુક્ત હાય, ભલે તપસ્યાને કારણે તેની કાયા કૃશ થઈ ગઇ હાય, પરન્તુ એવા રાગ દ્વેષ રહિત કૃશકાય સાધુને પણ કઈ સ્ત્રી સાથે એકાન્તમાં વાર્તાલાપ કરતાં જોઈને કાઈ કોઈ પુરૂષો કપાયમાન થઈ જાય છે. તે તે સાધુ અને તે સ્ત્રીના ચારિત્ર વિષે સ ંદેહ કરવા લાગે છે સાધુને માટે સારાં સારાં ભેજન મનાવે, અથવા પતિ, સસરા સ્માદિને માટે વિવિધ વાનગીએ મનાવી રાય, તેમાંથી અર્ધો આહાર સાધુને વહેારાવી દે, અને પછી ગભરાટને કારણે પતિ, સસરા આદિને
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર :૨
