________________
--
-
-
-
समयार्थवोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ४ उ.१ स्त्रीपरीषहनिरूपणम् २०१ __ अन्वयार्थः--(जे) यः (मायरं पियरं च) मातरं पितरं च (पुन्चसंजोगं) पूर्वसंयोगम् तथा श्वशुरादिकं परसंयोगम् (विप्पजहाय) विमहाय-वक्त्वा (आस्तमेहुणो) आरतमैथुनः परित्यक्तमैथुनः (एगे सहिए) एका सहितः एको ज्ञानदर्शनचारित्रयुक्तः (विवित्तेसु) विविक्तेषु-वीपशुपण्डकवर्जितस्थानेषु (चरिस्सानि) चरिष्यामि संयममार्गे विचरिष्यामि ॥१॥ ____टीका--'जे' यः कश्चित्पुरुषः 'मायरं' मातरम् ‘पियर' पितरम् , जननीजनकं च 'पुनसंजोगं' पूर्वमंयोग-मातृपभृतिम् , तथा अपरसंयोग श्वशुरादि__शब्दार्थ--'जे ये' जो पुरुष 'मायरं पियरं च-मातरं पितरं च'माता पिता का 'पुव्यसंजोगं-पूर्वसंयोगम्' पूर्वसंयोग को और श्वसुरादिके पर संयोगको 'विष्पजहाय-विपहाय' छोडकर और 'आरतमेहुणो-आरतमैथुन: मैथुन से रहित होकर 'एगेसहिए-एका सहितः' अकेला ज्ञान, दर्शन, और चारित्र से युक्त रहता हुआ 'विवित्तेसु-विविक्तेषु' स्त्री पशु
और नपुंसक वर्जित स्थानों में 'चरिस्सामि-चरिष्यामि' विचरूंगा ॥१॥ ___ अन्वयार्थ-जो पुरुष ऐसा संकल्प करता है कि मैं माता, पिता
और सम्पूर्ण पूर्व संयोग को त्याग कर तथा मैथुन से विरत होकर, एकाकी ज्ञान दर्शन और चारित्र से युक्त होकर, स्त्रीपशु और पण्डक से वर्जित स्थान में रहकर संयम का पालन करूंगा ॥१॥
टीकार्थ-जो कोई पुरुष ऐसी प्रतिज्ञा करता है कि माता, पिता, का पूर्वसंयोग (माता आदि का) तथा अपरसंयोग (श्वशुर आदि का) त्याग
शहाथ-'जे-ये २ ५३५ 'मायरं पियरं च-मातरं पितरं च' मातापिताना 'पुव्वसंजोग-पूर्वसंयोगम्' पूस यागने तथा सास। विगेरेना ५२ सयसन 'विप्पजहाय-विग्रहाय' छ।डीन 'आरतमेहुणो-आरतमैथुनः' तथा भैथुन ना या ४रीने 'एगे सहिए-एकः सहितः' at on शानशन मने यात्रि थी युद्धत २हीने 'विवित्तेसु-विविक्तेषु' श्री ५१ अने नधु ४४ २ति स्थानमा 'चरिस्सामि-चरिष्यामि' वियरीश. ॥१॥
સૂત્રાર્થ-જે પુરુષ એવો સંકલ્પ કરે છે કે હું માતા-પિતા વિગેરેના સંપૂર્ણ પૂર્વસગાને ત્યાગ કરીને, મૈથુનસેવનમાંથી નિવૃત્ત થઈને, જ્ઞાનદર્શન અને ચારિત્રથી યુક્ત થઈને, સ્ત્રી, પશુ અને પંડક (નપુંસક)થી રહિત સ્થાનમાં એકલો રહીને સંયમનું પાલન કરીશ, તે પુરુષ જ સંયમની આરાધના કરી શકે છે. ૧
ટીકાથે–જે કઈ પુરુષ એવી પ્રતિજ્ઞા કરે છે કે હું માતા-પિતા આદિના સંગરૂપ પૂર્વસંગને તથા પત્ની, સાસુ, સસરાના સંગરૂપ અપરસંગને
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૨