________________
समार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. ३ उ. ४ मार्गस्खलित' साधुमुद्दिश्योपदेशः १३९
अन्वयार्थः -- (आहंसु) आहुः केचन मन्दबुद्धयो बालाः (पुब्वि) पूर्व ( तत्तः तवोषणा) तप्ततपोधनाः = तप्तं तप एव धनं येषां ते तथा ( महापुरिसा) महापुरुषाः (उदयेग) उदकेन = शीतजलसेवनेन (सिद्धिमावन्ना) सिद्धिमापन्ना - मोक्षं प्राप्ताः, (मंदा) मन्दा - अज्ञानी साधुः इत्थं श्रुत्वा (तत्थ ) तत्र = शीतजलादिसेवने (विसी - यह विषीदतिप्रवृत्तो भवतीत्यर्थः ॥ १ ॥
टीका- 'आहंसु' आहू केचन धर्मतत्वमजानाना मन्दबुद्धयः एवं प्रतिपादयन्ति, किमित्याह - 'महापुरिसा' महापुरुषाः = नारायणप्रभृतयः प्रधानपुरुषाः, 'पुव्वि' पूर्व = पुराकाले 'तत्त्तवोषणा' तप्ततपोधनाः ततं तप एव धनं येषां ते तप्ततपोधनाः पंचाशितपोविशेषे संतप्तशरीराः, इत्थं भूतास्ते महापुरुषाः । 'उदरण' उदकेन = शीतजलेन जलोपभोगकन्दमूलफलादीनामुपभोगेन च । 'सिद्धिकच्चाजलका सेवन करके 'सिद्धिमावन्ना- सिद्धिमापन्नाः मुक्ति को प्राप्त हुवे थे 'मंदो मन्दो' अज्ञानी पुरुष यह सुनकर 'तत्थ - तत्र ' शीतल जलके सेवन आदि में 'बिसीयइ - विषीदति' प्रवृत्त हो जाता है | १ |
अन्वयार्थ – कोई अज्ञानी कहते हैं कि प्राचीन काल में तपोधन महापुरुष कच्चे जल का सेवन करके मोक्ष को प्राप्त हुए है । इस प्रकार के कथन को सुनकर अज्ञानी साधु शीतलजल के सेवन में प्रवृत्त हो जाता है ॥ १ ॥
टीकार्थ-- धर्म के रहस्य से अनभिज्ञ कोई मन्दमति ऐसा कहते कि नारायण आदि प्रधान पुरुष प्राचीन कालमें तसतपोधन हुए हैं, अर्थात् तपा हुआ तप ही उनका धन था - उन्होंने पंचाग्नि तप करके
सेवन ने 'सिद्धिमावन्ना - सिद्धिमापन्नाः ' भुम्तिने प्राप्त थया हता 'मंदोमन्दो' अज्ञानी पु३ष या सांभजीने 'तत्थ - तत्र' शीतज पाशीना सेवन बजेरेमा 'विसीय - विषीदति' प्रवृत्त थर्ध लय हे ॥१॥
સૂત્રા --કાઈ કાઇ અજ્ઞાની લેાકા એવુ' પ્રતિપાદન કરે છે કે પ્રાચીન કાળમાં કેટલાક તપેાધન મહાપુરુષોએ કાચા પાણીના (સચિત્ત જળના) ઉપયાગ કરવા છતાં પણ મેક્ષની પ્રાપ્તિ કરી છે. આ પ્રકારનું કથન સાંભ, ળીને અજ્ઞાની સાધુ શીતળ જળનું સેવન કરવા લાગી જાય છે. (૧)
ટીકા-ધર્માં ના રહસ્યથી અનભિજ્ઞ એવાં કાઈ કાઈ મંદમતિ લેાકા એવુ' કહે છે કે નારાયણુ આદિ પ્રખ્યાત પુરુષો પ્રાચીન કાળમાં થઈ ગયા હતા. તેમ તપ્ત તપેાધન હતા, એટલે કે જે તપ તે તપતા જે તપની આરાધના તેએ કરતા તે તપ જ તેમનું ધન હતું. તેમણે
પચાગ્નિ તપ
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્ર : ૨
