________________
२२
सूत्रकृताङ्गसूत्र रति स्वभावं निरतिशयसुखरूपं मोक्षम् (अभिगच्छइ) अभिगच्छति प्रामोति, एवंविधः पुमान् मोक्षम् लभत एवेति भावः ॥२७॥
टीका निगद सिद्धा ॥२७॥
एवं भावविशुद्धया शुद्धान्तःकरणेन प्रवर्त्तमानस्य पुरुषस्य पापाऽऽचरणेमाऽपि कर्मबन्धो न जायते, एतदर्थे--पितृपुत्रद्दष्टान्तमाह--सूत्रकारः"पुत्तं पिया" इत्यादि ।
मूलम्-- पुत्तं पिया समारम्भ आहारेज असंजए-। भुजमाणो य मेहावी कम्मणा नोवलिप्पइ ॥२८॥
छाया-- पुत्रं पिता समारभ्या हरेद् असंयतः ।
भुंजानश्च मेधावी, कर्मणा नोपलिप्यते. ॥२८॥ प्राप्ति होती है । जिसमें समस्त द्वन्द्व (शारीरिक, मानासिक क्लेश) दूर हो जाते हैं और जो सर्वोत्कृष्ट सुखस्वरूप है । तात्पर्य यह है कि इस प्रकार का पुरुष मोक्ष को प्राप्त करता है ॥२७॥
कोई मतवाला इस से कहता है कि भावशुद्धि से शुद्ध अन्तः करणवाले पुरुष को पापाचरण करने पर भी कर्मवन्ध नहीं होता है इसलिए पिता पुत्र का दृष्टान्त देते हैं - "पुत्तं पिया,, इत्यादि ।
शब्दार्थ--'असंजए-अपयतः' संयमसे रहित 'पिया-पिता' पिता 'पुत्तपुत्रम्' अपने पुत्र को 'समारम-समारभ्य' मारकर 'आहरेज-आहरेत्' खाले वे तो 'भुंजमाणो य-भुञ्जानोऽपि' खाताहुवाभी वह पिता 'कम्मणा-कर्मणा' पापकर्म કર્મના ઉપચયને અભાવ થઈ જવાથી તેને નિર્વાણની પ્રાપ્તિ થાય છે. એટલે કે તે સમસ્ત કોળી (શારીરિક અને માનસિક કલેશેથી) રહિત થઈ જાય છે અને સંસ્કૃષ્ટ સુખની પ્રાપ્તિ કરે છે. આ કથનને ભાવાર્થ એ છે કે આ પ્રકારને પુરુષ મેક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે. પરછા
કઈ કઈ મતવાળાએ અવું કહે છે કે ભાવશુદ્ધિની અપેક્ષાએ જેનું અંત:કરણ શુદ્ધ હોય છે, એવા પુરુષને પાપાચરણ કરવા છતાં પણ કર્મબન્ધ થતું નથી આ વાતનું समर्थन ४२१॥ भाटे पितापुत्रनु दृष्टान्त मायामां आवे छ 'पुत्तं पिया' छत्यादि.
हाथ--'असंजए-असं यतः' संयम विनाना 'पिया-पिता' पिता 'पुत्त-पुत्रम्' घाताना पुत्रने 'समारब्भ समारभ्य' भारीने 'आहरेज-आहरेत्' मासेतो 'भुजमाणो य
શ્રી સૂત્ર કૃતાંગ સૂત્રઃ ૧
