________________
तृतीयाध्ययनस्य द्वितीयोद्देशः ॥ तृतीयाध्ययनस्य प्रथमोद्देशके भावसुप्ताः प्रतिबोधिताः, अथ तेषां स्वापस्य फलं दुःखं भवतीत्यावेदयितुं द्वितीयोदेशकं प्रस्तुवन्नाह—'जाइं च वुड्डि च' इत्यादि।
मूलम्-जाइं च वुड्डिं च इहऽज्ज पासे, भूएहिं जाणे पडिलेह सायं । तम्हाऽतिविज्जो परमंति णच्चा, सम्मत्तदंसी न करेइ पावं ॥ सू० १॥ ___ छाया-जातिं च वृद्धिं च इह अद्य पश्य, भूतैर्जानीहि प्रतिलेख्य सातम् । तस्मात् अतिविद्यः परमम् इति ज्ञात्वा, सम्यक्त्वदर्शी न करोति पापम् ॥मू० १॥
टीका-इह-संसारे अद्यैव-अस्मिन्नेव दिवसे, अलं कालक्षपणेनेति भावः; जातिम् गर्भोत्पत्तिं वृद्धि वालादिवृद्धावस्थापर्यन्तं वर्धनं प्राणिनां, पश्य गर्भोत्पत्ति
तीसरे अध्ययनका दूसरा उद्देश ॥ तृतीय अध्ययनके प्रथम उद्देशमें भावसुप्त प्राणियोंका निरूपण अच्छी तरहसे किया जा चुका है । इस द्वितीय उद्देशमें यह समझाया जावेगा कि उनकी इस निद्राका फल उन्हें दुःखके सिवाय कुछ नहीं होता है । इसी विषयको स्पष्ट करनेके लिये सूत्रकार इस द्वितीय उद्देश का प्रारंभ करते हुए प्रथम सूत्र कहते हैं-'जाइं च घुड्डिं च ' इत्यादि।
शिष्यको संबोधन करते हुए सूत्रकार कहते हैं कि हे शिष्य ! आज ही तुम इस बातका ज्ञानदृष्टिसे विचार करो, कल परसोंकी बात जाने दो, समय बीतानेसे क्या फायदा ? संसारमें प्राणियोंकी गर्भोत्पत्तिसे
त्रीन अध्ययननी भीन्ने उद्देश. ત્રીજા અધ્યયનના પ્રથમ ઉદ્દેશમાં ભાવસુ પ્રાણીઓ વિષે સારી રીતે સમજાવેલ છે. આ બીજા ઉદેશમાં એ સમજાવવામાં આવશે કે તેની આ નિદ્રાનું ફળ તેને દુઃખ સિવાય બીજું કાંઈ થતું નથી. આ વિષયને સ્પષ્ટ કરવા માટે सा२ मा भी देशना प्रारम प्रशने प्रथम सूत्र ४ छ-' जाई च वुट्टिं च त्या
શિષ્યને સંબોધન કરીને સૂત્રકાર કહે છે કે હે શિષ્ય ! આજ જ તમે આ બાબતને જ્ઞાનદષ્ટિથી વિચાર કરે, કાલ પરમદિવસની વાત જવા દે. સમય વિતાવવામાં શું ફાયદે? સંસારમાં પ્રાણીઓની ગર્લોત્પત્તિથી લગાવી બાલાદિ
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૨
