________________
आचारचिन्तामणि -टीका अध्य. १ उ. ५ सू. ७ वनस्पतिविराधनादुष्फलम् ६३५
इत्यर्थम् = एतदर्थ, कर्मबन्ध-मोह - मरण - नरकरूपं घोरदुःखफलं प्राप्यापि पुनः पुनरेतदर्थमेव लोकः = अज्ञानवशवर्ती जीवः, गृद्धः = लिप्सुरस्ति । यद्वा-गृद्धः = भोगाभिलाषी, लोकः = संसारी जीवः इत्यर्थम् = एतदर्थमेव ग्रन्थ- मोह-मरणनरकार्थमेव प्रवर्त्तत इति शेषः ।
,
लोकः पुनः पुनः कर्मबन्धाद्यर्थमेव प्रवर्त्तत इति यदुक्तं, तत् कथं ज्ञायते ? इति जिज्ञासायामाह - ' यदिमम् . ' इत्यादि ।
यद्=यस्माद्, विरूपरूपैः नानाविधैः शस्त्रैः पूर्वोक्तप्रकारैः, वनस्पतिकर्मसमारम्भेण वनस्पतिकायोपमर्दनरूपसावद्यव्यापारेण, इमं = वनस्पतिकार्यं विहिनस्ति । तथा वनस्पतिशस्त्र समारभमाणः = व्यापारयन् अन्यान् = पृथिवीकायादीन् अनेकरूपान् =त्रसान् स्थावरांश्च तदाश्रितान् प्राणान् = प्राणिनः विहिनस्ति = उपमर्दयति ||सू० ७||
अज्ञानी जीव कर्मबंध, मोह, मरण और नरक रूप इन फलों को प्राप्त करके भी बार-बार इसी में गृद्ध होते हैं । अथवा भोग के अभिलाषी पुरुष इसी ग्रंथ, मोह, मरण और नरक के लिए ही प्रवृत्ति करते हैं ।
लोग पुन - पुनः कर्मबंध आदि के लिए ही प्रवृत्ति करते हैं यह जो कथन किया है सो कैसे ज्ञात हुआ ? इस जिज्ञासा के होने पर कहते हैं - ' यदिमम्' इत्यादि । क्यों कि नाना प्रकार के पूर्वोक्त शस्त्रों द्वारा वनस्पतिकाय की हिंसा करने वाले लोग सावध व्यापार से वनस्पतिकाय का घात करते हैं । तथा वनस्पतिकाय का आरंभ करते हुए अन्य पृथ्वीकाय आदि अनेक प्रकार के तदाश्रित त्रस और स्थावर जीवों की घात करते हैं । सू० ७ ॥
અજ્ઞાની જીવ કર્મબંધ, માહ, મરણ અને નરકરૂપ એ કળાને પ્રાપ્ત કરીને પણ વાર-વાર એમાં વૃદ્ધ થાય છે. અથવા લેાગના અભિલાષી પુરુષ આ ગ્રંથ, મેહ, મરણ અને નરક માટેજ પ્રવૃત્તિ કરે છે.
बोङ युनः पुनः (३१-३री) मंमंध वगेरे भाटेन प्रवृत्ति उरे छे; उथन ड्यु॰ छे, ते दैवी शेते नष्युवामां आव्यु ? मे लज्ञासा थवाथी ४डे छे. 'यदिमम्' इत्याहि. કેમકે નાના પ્રકારનાં પૂર્વોક્ત શસ્ત્રા દ્વારા વનસ્પતિ કાયની હિંસા કરવાવાળા લેાક સાવદ્ય વ્યાપારથી વનસ્પતિકાયનેા ઘાત કરે છે, તથા વનસ્પતિકાયના આરભ કરતા થકા, અન્ય પૃથ્વીકાય આદિ અનેક પ્રકારના તજ્ઞાશ્રિત ત્રસ અને સ્થાવર જીવાના धात अरे छे. ॥ सू. ७ ॥
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ઃ ૧
