________________
(2) नैषा तर्केण मतिरापनेया।
(कठोपनिषद्-2/9)
- यह आत्म-ज्ञान तर्क से प्राप्त नहीं होता।
(3) इन्द्रियाणि पराण्याहुरिन्द्रियेभ्यः परं मनः। मनसस्तु परा बुद्धिर्यो बुद्धेः परतस्तु सः॥
(गीता-3/42) - इन्द्रियां शरीर से परे हैं, मन इन्द्रियों से परे है, बुद्धि मन से परे है और बुद्धि से भी परे यह आत्मा है।
(4) नो इन्द्रियगेड़ा अमुत्तभावा।
(उत्तराध्ययन सूत्र-14/19) - आत्मा अमूर्त-निराकार है, अत: वह इन्द्रियों से गृहीत नहीं
होता।
(5) न चात्मा शक्यते द्रष्टमिन्द्रियैः।
__(महाभारत-12/288/18) - आत्मा का इन्द्रियों द्वारा दर्शन नहीं किया जा सकता।
(6)
अप्पा मित्तममित्तं च ।
__ (उत्तराध्ययन सूत्र-20/37) - आत्मा ही अपना मित्र और आत्मा ही अपना अमित्र-शत्रु है।
तीय खण्ड/371