________________
આત્મસ્મૃતિની પગથારે એ માટે માર્ગ કયો?
શુભનો અને શુદ્ધનો આનંદ તીવ્રતાથી મણાય તો પરમાં જવાની ઇચ્છા જ ન થાય.
વિકલ્પોની નિરર્થકતાના સંદર્ભમાં પૂજ્યપાદ ચિદાનંદજી મહારાજની એક પ્રસિદ્ધ કડી યાદ આવે :
નય અરુ ભંગ નિક્ષેપ વિચારત, પૂરવધર થાકે ગુણ હેરી; વિકલ્પ કરત તાગ નહિ પાયો, નિર્વિકલ્પ તે હોત ભયેરી..
ગુણસમૃદ્ધ પૂર્વધર મહર્ષિઓ પણ નય, નિક્ષેપ અને ભંગો વિચારતાં થાકી જાય છે. વિકલ્પોથી થાકીને તેઓ નિર્વિકલ્પતામાં જાય છે.
સામાન્ય મનુષ્યના વિકલ્પો તો પોતાના ક્ષુદ્ર કર્તુત્વની આસપાસ ઘૂમતા રહેતા હોય છે. પૂ. મહોપાધ્યાય યશોવિજય મહારાજ કહે છે :
હું કર્તા પર ભાવનો, એમ જિમ જિમ જાણે; તિમ તિમ અજ્ઞાની પડે, નિજ કર્મને ઘાણે." વિકલ્પોને છોડવા જ રહ્યા.
અમલ અખંડ અલિપ્ત સ્વભાવ જ સાંભરે હો લાલ.” પ્રભુ કર્મોથી બિલકુલ અલિપ્ત છે જ. સાધક પણ અલિપ્ત બનવાના પથ પર છે. સત્તામાં રહેલ કર્મ ઉદયમાં આવશે. પણ એ વખતે સાધકની પ્રતિક્રિયા શી હશે ?
૬. સવાસો ગાથાનું સ્તવન, ઢાળ-૩, કડી-૧૩.
૭૮
સાધનાપથ
