________________
ભીતરની વૈભવી દુનિયા
વીર્ય... આત્મશક્તિ... તે સ્વ ભણી જ જાય. મનોયોગની દિશા કઈ? સ્વની જ તો હોઈ શકે ને !
એ માટે એક વ્યવહારુ ઉપાય : સાધક ભોજન માટે બેઠેલ હોય ત્યારે સ્તવનાની એકાદ પંક્તિ મનમાં ટે, મમળાવે. સ્તવનાની એ પંક્તિ મનનો કબજો લઈ લે તો ભોજનનો રસ એકદમ ઓછો નહિ થઈ જાય? શરીર ખાવાની ક્રિયામાં રોકાયેલ હશે અને મન સ્તવનાના રસમાં ઓતપ્રોત હશે.
સૂત્ર આ મળે ઃ કાયા પરમાં જઈ શકે. સાધકનું મન પરમાં ન જઈ શકે. પરમતારક શ્રી અભિનંદન પ્રભુની સ્તવનામાં પૂજ્યપાદ દેવચન્દ્રજી મહારાજે આ પદાર્થને ઘૂંટ્યો છે ઃ ૫૨મ રસ શી રીતે મળે ?
એ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં તેઓએ કહ્યું : ‘પુદ્ગલ અનુભવ ત્યાગ વડે.' સટીક શબ્દ અહીં ‘પુદ્ગલ અનુભવ' વપરાયો છે. પુદ્ગલત્યાગ નહિ, પણ પુદ્ગલોના અનુભવના ત્યાગ વડે પરમ ૨સ માણી શકાય.
ખાવાનું રહે, ખાવાનો અનુભવ ન રહે. આગળ જતાં એવો અનુભવ થઈ શકે છે કે સૂવાનું થાય, સૂવાનો અનુભવ ન હોય. શરીર થાક્યું, તે સૂઈ ગયું. ચૈતન્ય ક્યાં થાકેલ છે ? તે તો જાગે જ છે. તો શરીર સૂતું. પણ એ સૂવાની ક્રિયાનો અનુભવ સાધકને નથી. તમારું અન્કોન્સ્ડસ માઈન્ડ - અજાગૃત મન હોશમાં હોય. કદાચ જાગૃત મન થોડું નિદ્રાધીન થાય. પણ તમારો ઉપયોગ ? ઉપયોગને પરમાં જવાનું જ ક્યાં છે ? ઉપયોગ શુભમાં રહે. અને શુભને ઘૂંટીને શુદ્ધમાં જાય.
ઉજાગર દશાનું નાનકડું સંસ્કરણ જાગૃતિમાં, સ્વપ્નમાં અને નિદ્રામાં ભળે તેમ હોશ સ્થાયીભાવ પામતો જાય.
૮. શું જાણું ક્યું બની આવશે, અભિનંદન રસ રીત હો મિત્ત; પુદ્ગલ અનુભવ ત્યાગથી, કરવી જસુ પરતીત હો મિત્ત. ૪/૧
સાધનાપથ
૬૩
