________________
ભીતરની વૈભવી દુનિયા ગાડીમાં આઈન્સ્ટાઈન જોડે બેઠેલ રાજપુરુષે કહ્યું : સાહેબ, મેં ઘણા રાજનેતાઓની સત્કારયાત્રાઓ જોઈ છે. પણ આજના જેટલી મેદની મેં ક્યારેય જોઈ નથી.
આ વિદ્વાનની નમ્ર ઉક્તિ આ હતી : આ જ સડક પર જિરાફ નીકળી પડે તો આથીય વધુ લોકો એને જોવા ભેગા થાય. લોકો તો નવીનતાના ચાહક છે.
આવી જ ઘટના વિન્સ્ટન ચર્ચિલ માટે બનેલી કહેવાય છે. ચર્ચિલ એક જગ્યાએ ભાષણ કરવા ગયેલા. એમના વક્નત્વની જાદૂઈ અસર લોકો પર હતી. નાખી નજર ન પહોંચે તેટલા લોકો ચર્ચિલને સાંભળવા આવેલા.
મિત્રે ચર્ચિલને કહ્યું : તમારા નામનો કેવો જાદુ છે ! આટલા બધા લોકો.. ચર્ચિલે કહ્યું : મિત્ર ! જો અહીં જ મને ફાંસીને માંચડે ચડાવવાનો હોય તો આથીય વધુ લોકો એકઠા થાય.
ભોગ અને ઉપભોગ સ્વગુણોનો. એમાં જે આનંદ મળે, એને શબ્દોમાં શી રીતે મૂકી શકાય? સ્વગુણ ભોગની એક પ્રક્રિયા યોગશાસ્ત્રના બારમા પ્રકાશમાં અપાઈ
नष्टे मनसि समन्तात्, सकले विलयं च सर्वतो याते । निष्कलमुदेति तत्त्वं, निर्वातस्थायिदीप इव ॥ १२-३६ ॥
મન વિલીન થઈ જાય, સમાપ્ત થઈ જાય તો પ્રકાશમાન તત્ત્વઆત્મતત્ત્વનો ભીતર અનુભવ થાય છે.
મન ઉપયોગને બહાર ભટકાવતું હતું, એ મન જ ગયું. હવે ઉપયોગ બહાર નહિ જાય. ભીતર જ રહેશે. આનંદ જ આનંદ.
સાધનાપથ
