________________
ભીતરની વૈભવી દુનિયા
કોઈ યત્ન નથી. આપમેળે એ ભોગદશા ચાલ્યા કરે છે.
ઉપભોગ વારંવારનો ભોગ
સ્વગુણોનો ચાલ્યા કરે છે. ‘શુદ્ધ
સ્વગુણ ઉપભોગ.' એક ગુણની સ્થિતિમાં પ્રભુ સમયે સમયે રહેશે. આ સમયે જે અનંત ગુણોનો ભોગ થયો, તે પણ સમયે સમયે રહેશે; એટલે ગુણોનો ઉપભોગ થયો : વારંવાર થવાને કારણે.
પ્રભુનું વીર્ય - આત્મશક્તિ પણ અપ્રયાસ ચાલ્યા કરે છે.
–
-
પ્રભુની ઐશ્વર્યમયી દુનિયાને શબ્દોથી તો કેમ જોઈ શકાશે ? પરંતુ સાધનાકાળમાં આનો નાનકડો અનુભવ શી રીતે થઈ શકે એ વિચારવાથી પ્રભુની અલૌકિક દુનિયાનો આછેરો ખ્યાલ આવશે.
અને એ આત્મગુણોથી છલકાતી દુનિયા ભણી પગ માંડવાનું મન થશે. ચાલો, સાધક કઈ રીતે એ દુનિયા ભણી યાત્રા શરૂ કરે છે, તે જોઈએ.
સ્વનું દાન.
જ્ઞાનમાં રમણતા, ઊંડાણ આવશે એ ચારિત્ર ગુણ દ્વારા જ્ઞાન ગુણને અપાયેલ દાન થયું. એ જ રીતે પરમાં ચિત્તનું જવું નહિ તે ચારિત્ર ગુણને જ્ઞાન ગુણ દ્વારા અપાયેલ દાન છે.
જ્ઞાનગુણ જ્ઞાતાભાવની કક્ષાએ દોડશે. પરંતુ એમાં ઉદાસીનભાવની તીક્ષ્ણતા, નિર્લેપભાવની પરાકાષ્ઠા ચારિત્ર દ્વારા મળશે. ‘અધ્યાત્મ ગીતા’માં, આથી જ, પૂજ્યપાદ દેવચન્દ્રજી મહારાજે કહ્યું છે : ‘જ્ઞાનની તીક્ષ્ણતા ચરણ તેહ...' જ્ઞાનમાં આવેલ ઊંડાણ - ઉદાસીનભાવ એ જ ચારિત્ર.
એ જ રીતે, જ્ઞાતાભાવ પ૨માં ચિત્તને જવા નહિ દે. કારણ કે જ્ઞાતાભાવ મુખ્યતયા જ્ઞાતા-જાણનાર તરફ કેન્દ્રિત થશે. અને જાણના૨ ૧. સ્વોપશ સ્તબક, ૭/૪ - દેવચન્દ્ર ચોવીસી.
૫૨
સાધનાપથ
