________________
સાધનાનાં ચાર ચરણો સાધકમાં આ નબળાઈ ન પેસી જાય માટે તેણે પ્રમોદભાવ સ્વીકારવો જોઈએ. પોતાના સિવાયના જેટલા સાધકો પોતાના વૃન્દમાં છે, એ એક એક સાધકના ગુણોને અહોભાવપૂર્વક વિચારવા.
આ પ્રમોદભાવ તિરસ્કારભાવને રોકશે.
એક બીજો પણ સરસ ઉપાય. “નમો સિદ્ધાણં' પદ દ્વારા ત્રણે કાળના સિદ્ધ ભગવંતોને આપણે નમીએ છીએ. ભૂતકાળના સિદ્ધ ભગવંતોને પ્રણમ્યા. વર્તમાનકાળમાં મહાવિદેહ ક્ષેત્રમાંથી મુક્તિને પામનાર સિદ્ધ ભગવંતોને પણ આપણે પ્રણમીએ. પણ ભવિષ્યના સિદ્ધ ભગવંતોનું શું?
કોઈક વ્યક્તિ પર તિરસ્કાર મનમાં આવ્યો ન આવ્યો ને તરત જ નમો સિદ્ધાણં' પદ યાદ આવી જાય તો ? તમે એ વ્યક્તિને નમી રહો. ઝૂકી રહો.
પ્રમોદભાવ વધારવા માટે એક મજાની વિચારણા. અગણિત જન્મોથી આપણા “હું'ને આપણે કેન્દ્રમાં રાખેલું. વ્યક્તિઓ પણ એ જ સારી લાગેલી, જેમણે આપણા “હુને પુષ્ટ કર્યું.
અગણિત જન્મોની આ ભૂલનું પ્રાયશ્ચિત્ત આ જ હોય : આપણા “હુંને કેન્દ્રમાંથી પરિઘમાં મૂકી દઈએ. અને બધા જ પ્રાણિઓને કેન્દ્રમાં લાવીએ.
દશવૈકાલિક સૂત્રે આ જ વાત કરી : “સબૂમ્યuખૂબસ..' ભાઈ, તું સર્વ પ્રાણિઓનો મિત્ર બન ! સરસ વાત થઈ. ગમે એવી વાત. સર્વમિત્ર થવાનું કોને ન ગમે ?
પણ એ માટેનો માર્ગ કયો ? “મૂયાડું પાસો.” સમ્યક્ રીતે પ્રાણિઓને જોવા તે આ માટેનો માર્ગ છે. અત્યાર સુધી બીજાઓનો
૩૦
સાધનાપથ
