________________
પ્રશમરસની અનુભૂતિ
ફરીથી વીંછળી, ધોઈ. એનો મતલબ તું સમજ્યો ? લાકડાના કબાટમાં તિરાડ વાટે પણ જે ધૂળ ગઈ હોય એને તેણે સાફ કરી.
મન પર આ રીતે વિભાવોની ધૂળ લાગ્યા જ કરે છે. એથી એ ધૂળને સતત સ્વાધ્યાય, પ્રભુસ્મરણ આદિ વડે કાઢી નાખવી જોઈએ. મનનું પાત્ર થઈ જાય સ્વચ્છ !
આત્મસ્વરૂપનું સ્મરણ વિભાવોની સ્મૃતિનો છેદ ઉડાડે છે. એટલે એ પણ એક માર્ગ થયો કે સતત સ્વરૂપની ઝાંખી થયા કરે એવા ‘સમાધિશતક’ જેવા ગ્રંથોને રટતા રહેવું.
‘સમાધિશતક’ની પહેલી કડીમાં ગ્રંથકાર લખે છે : ‘કેવળ આતમબોધ કો, કરશું સરસ પ્રબન્ધ.' રચનાનો ઉદ્દેશ છે માત્ર આત્મબોધ. સ્વને જાણો. સ્વમાં ડૂબો. અને એની સામે પરને છોડો...
એકસો પાંચ કડીઓ. પણ કહેવાનું આટલું જ. સ્વમાં ડૂબીને ભીતરની મસ્તી જેમણે માણી છે એ મહોપાધ્યાય શ્રી યશોવિજય મહારાજ બીજું કહે પણ શું ?
‘સકલ વિભાવ ઉપાધિ થકી મન ઓસર્યો હો લાલ...' અહીં સકલ પદ પણ બહુ મજાના આયામમાં મુકાયું છે. સામાન્ય રીતે, અમુક વિભાવોથી મન ગ્લાનિ પામે છે. બધા જ વિભાવોથી ક્યારેક જ એ દૂર હટે છે.
એકના એક ઘરમાં રહીને કંટાળેલો માણસ ફરવા જાય છે. ઘ૨ જૂનું હોય તો એને નવું બનાવે છે અથવા નવા વિસ્તારમાં નવો બંગલો ખરીદે છે.
સાધનાપથ
૧૭
