________________
પ્રશમરસની અનુભૂતિ
આ પૃષ્ઠભૂ પર સ્તવના શરૂ થાય છે :
દીઠો સુવિધિ જિદ સમાધિરસે ભર્યો હો લાલ, ભાસ્યો આત્મસ્વરૂપ અનાદિનો વીસર્યો હો લાલ; સકલ વિભાવ ઉપાધિ થકી મન ઓસર્યો હો લાલ, સત્તાસાધન માર્ગ ભણી એ સંચર્યો હો લાલ...
દીઠો સુવિધિ જિણંદ સમાધિરસે ભર્યો હો લાલ.' સમાધિરસ વડે સભર પ્રભુને ભક્તે જોયા. પ્રભુની કૃપા કે પ્રભુનું દર્શન થયું. આત્મગુણોમાં સ્થિરતા તે સમાધિ. અને એવી સમાધિથી પૂર્ણ પ્રભુનું દર્શન થયું.
પ્રશ્ન અહીં મઝાનો થાય કે પ્રભુના આવા દર્શન માટેની ભક્તની સજ્જતા કઈ ?
એમ લાગે કે સ્તોત્ર, જપ, ધ્યાન અને લય (સમાધિ)ના ક્રમથી ભક્ત સમાધિની આંશિક દશાને અનુભવતો હોય ત્યારે તેને પૂર્ણ સમાધિરસ વડે સભર પ્રભુનું દર્શન થાય છે.
ભક્તનો સાધનાક્રમ આ રીતે ચાલશે ઃ સ્તોત્ર, જપ, ધ્યાન, લય. એક પ્યારો શ્લોક યાદ આવે :
૧૦
पूजाकोटिसमं स्तोत्रं, स्तोत्रकोटिसमो जपः ।
जपकोटिसमं ध्यानं, ध्यानकोटिसमो लयः ॥
દ્રવ્યપૂજા કરતાં ભાવપૂજારૂપ સ્તોત્ર ચઢિયાતું. એથી જપ, ધ્યાન અને લય ક્રમશઃ ચઢિયાતા છે. ચેતનાને ક્રમશઃ સ્વમાં ઢાળવા માટેનાં આ મજાનાં સાધનો છે.
૧. સ્વોપજ્ઞ સ્તબક. ૯/૧ - દેવચન્દ્ર ચોવીસી.
સાધનાપથ