________________
સાત ડગલે મોક્ષ
સાથે ચાલવાનો છે.
આવી જ વાત ‘પ્રશમરતિ પ્રકરણ'માં ભગવાન ઉમાસ્વાતિજીએ કરી છે : ‘છૈવ મોક્ષ: સુવિહિતાનામ્.' અહીં જ મોક્ષ. અહીં જ મોક્ષ, હમણાં જ મોક્ષ.
પ્રશમરતિની એ આર્ય મોક્ષપથની મઝાની વાત કરે છે : 'निर्जितमदमदनानां, वाक्कायमनोविकाररहितानाम् । विनिवृत्तपराशाना- मिहैव મોક્ષ: સુવિહિતાનામ્ ।' અહંકાર અને કામથી પર ઊઠેલ, મન-વચનકાયાના વિકારોથી રહિત અને પરની આશાથી મુક્ત એવા સાધકો માટે અહીં જ મોક્ષ છે.
અહીં છ ચરણો થયાં.
ક્રમશઃ એ ચરણો જોઈએ.
પહેલું ચરણ : નિરહંકાર દશા.
અહોભાવના લયનો હું બચેલો હોય, અહંકારના લયનો હું ગયેલ હોય તે નિરહંકાર દશા. પ્રભુનું દર્શન કરતાં થયેલ આનંદને ભક્ત અભિવ્યક્ત કરી શકે ઃ મને ખૂબ આનન્દ આવ્યો પ્રભુનું દર્શન કરતાં; પણ અહંકારના લયનો હું ન પ્રવેશી શકે. ‘હું’નું વિદાય થવું કેન્દ્રમાંથી. પ્રભુનું પધારવું ભીતર.
સાધક ગુરુ પાસે ગયો.
કહે : ગુરુદેવ ! મને સાધના આપો !
ગુરુએ જોયું કે સાધકનું અહંકેન્દ્ર પ્રબળ છે. અને હૃદય ખાલી ન હોય તો ત્યાં સાધના કેમ કરી પ્રવેશશે ?
એ ઝેન ગુરુ હતા. એમણે સાધકને કહ્યું : પહેલાં ચા તો પી ! કીટલીમાંથી ગુરુ પોતે ચા પીરસવા લાગ્યા. કપ ભરાઈ ગયો. રકાબી
સાધનાપથ
૩