SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 343
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ अपभ्रंश मुक्तक काव्य--३ ३२५ सुभाषित - सद्भृत्य की अवहेलना करने वाले स्वामी पर कितना सुन्दर व्यंग्य निम्नलिखित पद्य में मिलता है— " सायरु उपरि तणु धरइ तलि घल्लइ रयणाई । सामि सुभिच्चु वि परिहरइ सम्माणेइ खलाई ॥" ( हे० प्रा० व्या० ८.४. ३३४) पयडा करइ परस्स । " जो गुण गोवइ अप्पणा तसु हउं कलि जुगि दुल्लहहो बलि किज्जउं सुअणस्सु ॥" ( वही ८.४.३३८ ) खलों के दुष्ट वचनों के कान में पड़ने की अपेक्षा वन में वृक्षों के फल खाकर संतुष्ट रहना अच्छा है । अन्योक्ति "दइव घडावइ वणि तरुहुं सो वरि सुक्खु पइट्ठ गवि सउणिहं पक्क फलाई । कर्णाहि खल-वयणाई ||" ( वही ८. ४. ३४० ) "जीविउ कासु न वल्लहउं धणु पुणु कासु न इट्ठ । for a अवसर - निवडिआई तिण-सम गणइ विसिट्ठ ॥" ( वही ८.४.३५८ ) प्रेम के लिए दूरी का व्यवधान तुच्छ होता है । दूर स्थित सज्जनों का भी प्रेम असाधारण होता है- "कहि ससहरु कहि मयरहरु कहि बरिहिणु काह मेहु । दूर - ठिआहं वि सज्जणहं होइ असड्ढलु नेहु ॥" ( वही ८.४.४२२ ) " जे निह न पर-दोस । गुणिह जि पर्याडअ तोस । ते जगि महाणुभावा । विरला सरल-सहावा ॥ पर-गुण- गहण स-दोस - पयासणु । महु महुरवखरहि अमिअ भासणु । उारिण पडिकिओ वेरिअणहं, इअ पद्धडी मणोहर सुअहँ ।” (छन्दोऽनुशासन, पृ० ४३ ) "वच्छहे गृहइ फलई जणु कडु-पल्लव वज्जेइ । तो वि महद्द ु मु सुअणु जिवें ते उच्छंगि धरेइं ॥” ( हे० प्रा० व्या० ८.४.३३६) मनुष्य वृक्ष के कड़वे पत्तों को छोड़ कर फलों को ग्रहण कर लेता है, तथापि महाद्रुम सज्जन के समान उन्हें अपनी गोदी में धारण करता है । " एत्त मेह पिन्ति जलु एतहे बडवानल आवट्टइ । पेक्ख हरिम सायरहो एक्कवि कणिअ नाहि ओहट्टइ ॥" ( वही ८.४.४१९ )
SR No.006235
Book TitleApbhramsa Sahitya
Original Sutra AuthorN/A
AuthorHarivansh Kochad
PublisherBhartiya Sahitya Mandir
Publication Year
Total Pages456
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size33 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy