SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 184
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ ३६६ किया है । " रस — काव्य में शृंगार, वीर और शान्त तीनों रस मिलते हैं । मनोरमा के सौन्दयं चित्रण में और अनेक प्रकार की स्त्रियों के वर्णन में श्रृंगार रस की अभिव्यक्ति की गई है । धाड़ीवाहन के युद्ध प्रसंग में वीर रस मिलता है। श्रृंगार रस का अन्ततोगत्वा शान्त रस में पर्यवसान दिख ; देता है । श्रृंगार रस की अभिव्यंजना में कवि का निम्नलिखित मनोरमा-रूप-वर्णन देखिये धत्ता जा लछि समा तहे काउवमा जाहे गइए सकलत्तई । णि णिज्जियां, णं लज्जियहं हंसइं माणसे पत्तई ॥ ४.१ जाहे चरण सारुण अइ कोमल, पेछेवि जले पद्दट्ट रतुप्पल । जाहे पायणह मणिहि विचित्तई, णिरसियाइं हे ठिय णक्खत्तई । ... जाहि लडह जंघहि जाहे णियंबु बिवुब ... जाहि नाहि गंभीरिम जाहे मज्भु किमु जाहे सुरोमावलिए घत्ता- अपभ्रंश-साहित्य 800 ... होएवि थिउ । अंगुरइ कंतें । उहामिउं, रंभउ णीसारउ अलहंतें, परिसेसियउ अह मदं कलिय रोमावलिय, जइ गवि विहि विरयंत । तो मणहरेण गुरु थलहरेण, मज्झु अवसु भज्जंतउ ॥ ४.२ जाहे णिएविणु कोमलु वाहउ, विस विक रहित गुणउम्मा हउ । जाहे पाणि पल्लवई सुललिलयां, कंकेल्ली दर्लाहिंवि अहिलसि यहि । जाहि सह सिवि अहिह वियए, णं किण्हत्तु धरिउ माहवियए । जाहे कंठ रेहत्तय णिज्जिय, संख समुद्दे वुड्डु णं लज्जिय । जाहे अहरराएं विदुम गुणु, जित्तउ जेण धरइ कठिणत्तणु । जाहे दंसण कंतिए जिय णिम्मल, सिप्पिहें तें पट्ठ मुत्ताहल । जाहे सास सुरहि मणउ पावइ, पवणु तेणउव्विं विरु धावइ । जाहे विमल मुह इंद सयासए, णि वडण खप्परं व ससि भासइ । जिसउ, गंगा वत्तु ण थाइ भमंतउ । अवलोएवि, हरि णं तव चरण चित्तु गउ गिरि दरि । परज्जिय, णाइणि विले पइसद्द णं लज्जिय । १. जहीं वारुणी की करी रंचक रुचि द्विजराज । तहीं कियो भगवंत बिन संपति सोभा साज ॥ केशव कौमुदी प्रथम भाग, टीकाकार ला० भगवानदीन, सं० १९८६ वि०, पृ० ७२
SR No.006235
Book TitleApbhramsa Sahitya
Original Sutra AuthorN/A
AuthorHarivansh Kochad
PublisherBhartiya Sahitya Mandir
Publication Year
Total Pages456
LanguageHindi
ClassificationBook_Devnagari
File Size33 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy