________________
आगम
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-२ शतक [१८], वर्ग , अंतर्-शतक [H], उद्देशक [१-१०], मूलं [६१७-६४८] + गाथा
(०५)
प्रत
श्रीभग०
ए
सूत्रांक
श
लघुवृत्ती
२-३ऊ.
[६१७६४८]
गाथा
करणात् स्याचरमः स्यादचरमः, इति दृश्य, तत्राभिनिबोधिकादि ज्ञानं यः केवलज्ञानप्राच्या पुनरपि न लप्स्यते स चरमः, अन्यस्त्वचरमः, 'जस्स जं अत्थि'त्ति यस्य जीवनारकादेर्यदामिनिबोधिकाद्यस्ति तस्य तद्वाच्यं, तच प्रतीतमेव, केवलि'त्ति केवलज्ञानी चरमो वाच्यः, अण्णाणी ति अज्ञानी सभेदः स्याचरमः स्यादचरमः, योऽज्ञानं पुनर्न लप्स्यते स चरमः, यस्त्वभव्यो ज्ञानं न लप्स्यते असावचरमः, एवं यत्र यत्राहारकातिदेशः तत्र स्याचरमः स्यादचरम इति वाच्यं, शेषमप्यनयैव दिशाऽभ्यूछ। अथ चरमाचरमलक्षणगाथामाह-'जो जं पाविहि'त्ति(८०)यो जीवनारकादिर्यत् जीवत्वनारकादिकमप्रतिपतितं वा प्राप्स्यति-लप्स्यते | | पुनः पुनर्भावं स तेन भावेन-तद्भावापेक्षयाऽचरमः स्यात् , तथाऽत्यन्तवियोगः सर्वथा विरहो यस्य जीवादेर्येन भावेन स तेनेति | शेषः चरमः स्यादिति ।। १८ शते प्रथमः॥
'निगमपढमासणिए'त्ति (सू. ६१८) नैगमा-बाणिज्यकास्तेषु प्रथमासनिको वृद्धः, 'कजेसुति गृहकरणखजनसन्मानादिकृत्येषु 'कारणेसु'ति कृषिवाणिज्यादिहेतषु 'कोडंबेसु'त्ति कौटुम्बिकेषु-सम्बन्धिजनेषु यथा राजप्रश्नीये, तोवम्-मंतेसु गुज्झेसु रहस्सेसु ववहारेसु निच्छएसु आपुच्छणिजे' इत्यादि, मन्त्रेषु-पालोचेषु गुह्येषु-लजनीयव्यवहारगोपनेषु रह| स्पेषु-एकान्तयोग्येषु आप्रच्छनीयः- प्रष्टव्य इति गम्यं ॥१८ शते द्वितीयः॥ | 'मंडियपुत्ते जाव'त्ति (म . ६१९) यावत्करणात् पगइउवसंते पयणुकोहमाणमायालोभे इत्यादि दृश्य, इह पृथिव्यब्| वनस्पतीनामनन्तरभवे मानुषत्वप्राप्त्याऽन्तक्रिया सम्भवति, यथा मरुदेव्याः, न तेजोवायूनां, तेषामानन्तर्येण मानुषत्वाप्राप्तेः, अतः।। | पृथिव्यादित्रयस्यैवान्तक्रियामाश्रित्य 'से नूण'मित्यादिना प्रश्नः कृतो, न तेजोवायूनां । 'भावियप्पणो'त्ति (सू. ६२०) भावि
दीप अनुक्रम
[७२१
७५७]
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-०५], अंगसूत्र-[०५] “भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्तिः
~182