________________
आगम
(०५)
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मलं+वृत्ति:) भाग-१
शतक [१], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [३], मूलं [३८] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
१ शतके ४ उद्देशः
प्रत सूत्रांक [३८]
श्रीभग
। तस्स उ जोग पडुच्च जे सत्ता । वावजंती नियमा तेसि सो हिंसओ होइ ॥१॥" उक्तैवं हिंसा इति शङ्का, अत्रोत्तरं-एतद्गाथो- बती- तहिंसालक्षणस्य द्रव्यभावहिंसाश्रयत्वात् , द्रव्य हिंसायास्तु मरणमात्रतया रूढत्वात् इति, तथा 'नये'त्ति नया:-द्रव्यास्तिका- सूत्रम् Hदयः, यदेव द्रव्यतो नित्यं वस्तु तदेव पर्यायतोऽनित्यं कथं इति शङ्का, अत्रोत्तरम्-द्रव्यापेक्षया नित्यं, पर्यायापेक्षया अनित्यं,
जनकापेक्षया य एव पुत्रः स एव पौत्रापेक्षया पितेति, 'नियम'त्ति, नियमः-अभिग्रहः, स चानेकधा, कथं ?, यदि नाम सर्वविरतिसामायिकं तदा किमन्येन पौरुष्यादिना ?, सामायिकेनैव सर्वगुणावाप्तेरिति शङ्का, अनोत्तरम्-यतः सत्यपि सामायिके युक्तः | पौरुष्यादिनियमः अप्रमादहेतुत्वात् 'पमाणं'ति प्रमाण-प्रत्यक्षादि, तत्रागमप्रमाण-आदित्यो भूमेरुपरियोजनशतैरष्टाभिः सञ्चरति, चक्षुःप्रत्यक्षं च तस्य भुवो निर्गच्छतो ग्राहकमिति किं तत्त्वं?, अनोत्तरम्-न हि सम्यक् प्रत्यक्षमिदं, दूरतरदेशतो विभ्रमादिति ॥
॥१शते ३ तृतीयोद्देशकविवरणम् ॥ अनन्तरोद्देशके कर्मोदीरणवेदनायुक्तं, तस्यैव भेदादीन दर्शयितुं द्वारगाथोक्तममिधातमाह-कम्मपयडीए'त्ति (मू०३९) प्रज्ञापना| २३ कर्मप्रकृतिपदे प्रथम उद्देशको ज्ञेयः, तद्वाच्यानामत्र सहगाथाऽस्ति, सा चेयं-'कइ पगडी'ति द्वारम् , तचैवम्-'कइ णं| भंते ! कम्मपगडीओ पं०१, गो०! अट्ठ, 'किह बंधात्ति, 'कहप्णं भंते ! जीवे अट्ठ कम्मपगडीओ धइ ?, गो.! नाणाव| रणिञ्जस्स उदएणं दंसणावरणिजं कम्मं नियच्छाई विशिष्टोदयावस्थ जीवस्तदासादयतीत्यर्थः, दरिसणावरणि जस्स उदएणं दसण| मोहणिज कम्मं निग्गच्छइ, विपाकावयं करोति, दरिसणमोहणि अस्स कम्मस्स उदएणं मिच्छतं नियच्छइ, मिच्छरेण उदिशेणं | | एवं खलु जीवे अट्ठ कम्मपगडीओ बंधइ', न चैवमिहेतरेतराश्रयदोषः, कर्मबन्धप्रवाहस्थानादित्वादिति, 'कहहिं ठाणेहि' ति,
दीप अनुक्रम
[४५]
अत्र शतक-१, उद्देषक: ३ समाप्त:, अथ शतक-१ उद्देषक: ४ आरब्धः
~52~
