________________
आगम
(०५)
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१ शतक [८], वर्ग, अंतर्-शतक [H, उद्देशक [१०], मूलं [३५२-३५९] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [३५२३५९]
उद्देश:
गाथा:
Hएवं-लोकसिद्धन्यायेन खलु-निश्रयेन 'अण्णउत्थियति इहान्यपूथिकाः केचित् . क्रियामात्रादेवाभीष्टार्थसिद्धिमिच्छन्ति, न च Bाकिचिदपि ज्ञानेन प्रयोजनं, निश्चेष्टत्वात् , घटादिकरणप्रवृत्तावाकाशादिपदार्थवत् , उच्यते चैवं-"क्रियैव फलदा पुंसां, न ज्ञानं| | फलदं मतम् । यतः स्त्रीभक्ष्यभोगज्ञो, न ज्ञानात् सुखितो भवेत् ॥१॥" तथाऽऽवश्यके च 'जहा खरो चंदणभारवाही'त्यादि । अतस्ते प्ररूपर न्ति-शीलं श्रेयः, प्राणातिपातादिविरमणध्यानाध्ययनादिरूपा क्रियैव शीलं श्लाध्य, पुरुषार्थसाधकत्वात् , श्रेयं वाश्रयणीयं पुरुषेण श्रेयोऽर्थिना, केचिदन्ये ज्ञानादेवेष्टसिद्धिमिच्छन्ति, न क्रियातः, ज्ञानवियुक्तस्य क्रियावतोऽपि फलसिद्ध्यदर्शनात् , यत उच्यते-विज्ञप्तिः फलदा पुंसां, न क्रिया फलदा मता। मिथ्याज्ञानात् प्रवृत्तस्य, फलासंवाददर्शनात् ॥१॥" तथा दशवैका| लिके च-पढमं नाणं तओ दयेत्यादि, अतस्तयाहु:-श्रुतं-ज्ञानं श्रेयः-प्रधान पुरुषार्थसिद्धिहेतुत्वात् , न तु शीलं, अन्ये तु ज्ञान|क्रियाभ्यां मिथो निरपेक्षाभ्यां फलमाहुः, ज्ञानं क्रियाशून्यमेव उपसर्जनीभूतक्रियं वा फलदं स्थात् , क्रियाऽपि ज्ञानशून्या उपसर्जनीभूतज्ञाना वा फलदा इति भावः, भणति च-किश्चिद्वेदमयं पात्रं, किञ्चित्पात्रं तपोमयम् । आगमिष्यति तत्पात्रं, यत्पात्रं तारयिष्यति ॥१।। अतस्ते प्रोचुः-श्रुतं शीलं च द्वे अपि सफले, पुरुषस्य सिद्धिहेतुत्वात् , आहुजैना एवं 'नाणं पयासग'मित्यादि, २] | तपस्संयमौ च शीलमेवेति, तथा 'संजोगसिद्धीइ फलं वयंति'इत्यादि, द्वितीयव्याख्यानपक्षे मिथ्यात्वं, संयोगतः फलसिद्धेदृष्टत्वात् , एकैकस्य प्रधानतरविवक्षया अप्यसङ्गतत्वादिति, 'अहं पुण'ति अहं पुनगीतम! एवमाख्यामि यावत् प्ररूपयामि, श्रुतयुक्तं शील
श्रेय एवं वाक्यशेषो दृश्यः, अथ कस्मादेवं ?, अत्रोच्यते-'एवं मिति, एवं-वक्ष्यमाणन्यायेन 'पुरिस'त्ति पुरुषप्रकारः 'सीलवं | असुयवं'ति कोऽर्थः 'उबरए'चि उपरतो-निवृत्तः स्वमत्या पापात् 'अविण्णाय'त्ति अविज्ञातधर्मा, भावतोऽनधिगतश्रुतज्ञानो,
adioCIADCHIDEHCHONOMOTIONOR
दीप अनुक्रम [४३०
४३७]
॥१४८||
अत्र शतक-८, उद्देशक: १० एव वर्तते, मूल संपादने यत् उद्देशक: ९ मुद्रितं तत् मुद्रणदोष: अस्ति ।
~304