________________
आगम
(०५)
"भगवती'- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्तिः ) भाग-१ शतक [८], वर्ग H, अंतर्-शतक , उद्देशक [६-८], मूलं [३३१-३४३] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक
[३३१३४३]
शतके उद्देशः
गाथा:
कुड्यावष्टम्भस्थाणवः बलहरणाश्रितानि वा, ऊर्वायतानि काष्ठानि वा, वग्गत्ति वल्का वंशादिबन्धनभूता बटादित्वचः 'छित्त
त्ति वंशादिमयानि छादनाधारभूतानि कलिंजानि, 'छाणे'ति छादनं दर्भादिमयं कुटीरमिति ॥ 'ओरालियसरीराओं'त्ति (म, ३३५) औदारिकादिशरीरात परकीयमौदारिकवपुराश्रित्य कतिक्रियो जीव इति प्रश्नः,उत्तरं 'सिय तिकिरिएत्ति यदेको । जीवोऽन्यस्य पृथ्व्यादेः सम्बन्थ्यौदारिक शरीरमाश्रित्य कार्य व्यापारयति तदा त्रिक्रियः, कायिक्यधिकरणीप्राद्वेषिकाणां भावाद्, | एतासां च मिथोऽविनाभावात् स्यात् त्रिक्रिय इत्युक्तं, न पुनः स्यादेकक्रियः स्याद् द्विक्रिय इति, अविनाभावश्च तासामेव-अधि|कृतक्रिया हवीतरागस्यैव, नेतरस्य, तथाविधकर्मबन्धहेतुत्वात् , अवीतरागकायस्य चाधिकरणत्वेन प्रद्वेषान्वितत्वेन च कायक्रि| यासद्भावे इतरयोरखश्यंभावः, इतरभावे च कायकीसद्भावः, उक्तं च प्रज्ञापनायामिहार्थ-जस्स णं जीवस्स काइया किरिया कजइ तस्स अहिगरणिया नियमा किरिया कन्जद, जस्स अहिगरिणिया किरिया काइ तस्सवि काइया किरिया नियमा कजईत्यादि, | तथाऽऽद्यक्रियात्रयसद्भावे उत्तरं क्रियाद्वयं भजनया स्यात् , यदाह-"जस्स णं जीवस्प काइया किरिया कजइ तस्स पारियावणिया
सिय कजइ सिय नो कजई" इत्यादि, ततश्च यदा जीवः कायव्यापारेणाद्यक्रियात्रय एवं वर्त्तते नतु परितापयति न चातिपातयति मतदा त्रिक्रिय एवं स्यात् , अत उक्तं-क्यात त्रिक्रिय इति, यदा तु परितापयति तदा चतुष्कियः, आद्यक्रियात्रयस्यावश्यंभावात् , IR
उक्तं च-'जस्स परियावणिया किरिया कज्जइ तस्स काइया किरिया नियमा कजई'इत्यादि, अत एवाह-'सिय चउकिरिए सिय| पंचकिरिए'त्ति, तथा सिय अकिरिय'त्ति वीतरागावस्थामाश्रित्य, तस्यां हि वीतरागत्वादेव न सन्त्यधिकृतक्रिया इति, नेररइए ण'मिति नारको यसादौदारिकवपुर्व(म)न्तं पृथिव्यादिकं स्पृशति परितापयति विनाशयति च तस्मादौदारिकात् स्यात् |
दीप अनुक्रम [४०५४२१]
~271