________________
आगम
(०५)
"भगवती”- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१ शतक [६], वर्ग H, अंतर्-शतक H, उद्देशक [१], मूलं [२२८-२३०] + गाथा: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [२२८२३०]
उद्देशः
गाथा:
| विशिष्टकर्मक्षयः, अनयोधान्योऽन्याविनाभृतत्वाविर्भायनाय 'जे महाणिज्जरे' इति प्रत्यावर्तनमित्येकः प्रश्नः, तथा महावेदनस्य | लघुवृत्ती
|चाल्पवेदनस्य च मध्ये स श्रेयान् यः प्रशस्तनिर्जराक:-कल्याणानुबन्धनिर्जर इत्येष द्वितीयः प्रश्नः, हन्तेत्यायुत्तरं, प्रथमप्रश्नोत्तरे महावीगे महोपसर्गकाले ज्ञातं, द्वितीयस्यापि स एवोपसर्गानुपसर्गावस्थायामिति, यो महावेदनः स महानिर्जर इति यदुक्तं तत्र व्यभिचारं शङ्कमान आह-'छट्ठसत्तमासु णं'ति, 'दुधोयतराए'त्ति दुष्करतरधावनप्रक्रियं दुवामतराए-दुर्वाम्यतरकं दुस्त्या|ज्यतरकलङ्क, दुपरिकम्मतराए-कष्टकर्त्तव्यतेजोजननभङ्गकरणादिप्रक्रिय, अनेन विशेषणत्रयेणापि दुर्विशोध्यमित्युक्तं 'गाढीकयाईति आत्मप्रदेशैः सह गाढवद्धानि, सणसूत्रगाढवद्धसूचीकलापवत् 'चिक्कणीकयाई सूक्ष्मकर्मस्कन्धानां सरसतया मिथोगाढसम्बन्धकरणतो दुर्भेदीकृतानि मृत्पिण्डवत् , सिलिट्ठीकयाई श्लिष्टीकृतानि निधत्तानि-सूत्रबद्धाग्नितप्तलोहशलाकाकलापवत् ,
'खिलीभूयाई खिलीभूतानि अनुभूतिव्यतिरिक्तोपायान्तरेण क्षपयितुमशक्यानि, निकाचितानीत्यर्थः, विशेषणचतुष्टयेनाप्यनेन Hदुर्विशोध्यानि स्युस्ततः 'संपगा'ति सम्प्रगाढा अतिदुःसहां 'णो महापजवसाणा भवन्ति' अनेन महानिर्जराया अभाव-|
स्य निर्वाणाभावलक्षणमुक्तं फलमिति नाप्रस्तुतत्वमस्य शङ्कनीयमीति, तदेवं यो महावेदनः स महानिर्जर इति विशिष्टजीवापेक्षमवगन्तव्यं, न पुनर्मारकादिक्लिष्टकर्मजीवापेक्षं, यदपि यो महानिर्जरः स महावेदन इत्युक्तं तदपि प्रायिक, यतः स्वादयोगी महा. निर्जरो महावेदनस्तु भजनयेति, 'अहिगरणित्ति अधिकरणी यत्र लोहकारा अयोधनेन लोहानि कुटयंति, 'आउडेमाणे'त्ति आकुटयन् 'सहेणं'ति अयोधनघातप्रभवेण धुनिना पुरुषहुंकृतिरूपेण वा 'घोसेणं ति तस्यैवानुनादेन 'परम्पराघाएणं'ति । परम्परा-निरन्तरता तत्वाधान्ये घातः-ताडनं परम्पराघातस्तेन, उपर्युपरिघातेनेति, 'अहायायरे'त्ति स्थूलप्रकारान् 'सुधोयत
दीप अनुक्रम (२७२२७७]
~175
