________________
आगम
(०५)
"भगवती- अंगसूत्र-५ (मूलं+वृत्ति:) भाग-१
शतक [9], वर्ग , अंतर्-शतक H, उद्देशक [९], मूलं [२२२-२२७] मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[०५], अंगसूत्र-[०५] "भगवती" मूलं एवं दानशेखरसूरि-रचिता वृत्ति:
श्रीभग
Teche
प्रत सूत्रांक [२२२२२७]]
लघुवृत्ती
दीप अनुक्रम [२६४२७१]
कालोऽनन्तः परीक्षध खादित्येवं वा सङ्ख्येयेऽपि लोके रात्रिंदिवान्यनन्तानि परीनानि च कालत्रये युज्यन्त इति, एतदेव प्रश्न-1 पूर्वकं तत्समतजिनमतेन दर्शयन्नाह-'से नूगति 'मे'त्ति भवतां सम्बन्धिना 'अज्जो'त्ति हे आर्याः 'पुरिसावाणी येणं ति | पुरुषाणां मध्ये आदानीयः-आरेयः पुरुषादानीयः तेन 'सासए'त्ति प्रतिक्षणं स्थायी, स्थिर इत्यर्थः, 'वडरति उक्तः, स्थिरच उत्पत्तिक्षणादप्यारभ्य स्खादित्यत आह-'अणाइए'त्ति अनादिका, स च सान्तोऽपि स्याद् भव्यत्ववदित्याह-'अणवयग्गेत्ति अनवदन:-अनन्तः 'परित्ते'त्ति परिमितः प्रदेशतः, अनेन लोकस्वासङ्ख्येयत्वं पार्श्वजिनस्थापि सम्मतमिति दर्शितं, परिबुडे'त्ति। | अलोकेन परिवृतः, 'हेडा विच्छिपणे त्ति सप्तरज्जुविस्तृतत्वादधः, 'मज्झे त्ति मध्ये एकरज्जुविस्तारत्वात् , 'उपिति ब्रह्मलोकदेशस्य पञ्चरज्जुविस्तारत्वात् , एतदेवोपमानतः प्राह-'अहे पलियंकसंठिए'त्ति उपरि. सङ्कीर्णत्वाघोविस्तृतत्वाभ्यां 'मझे वरवहर'त्ति वरवजयद्विग्रहः-शरीरमाकारो मध्यक्षामत्वेन यस्य स तथा, स्वार्थिकश्वेकप्रत्ययः, 'उप्पि उडमुइंगागा-| रसंठिएत्ति ऊो, न तु तिरश्चीनो, यो मृदङ्गस्तस्याकारेण संस्थितो यः स तथा, मल्लकसम्पुटाकार इत्यर्थः, अर्णता जीवघण'त्ति अनन्ताः परिमाणतः सूक्ष्मादिसाधारणशरीराणां विवक्षितत्वात , सन्तत्यपेक्षया चानन्ता जीवसन्ततीनामपर्यवसानत्वात् , जीवाश्च ते धनाश्च अनन्तपर्यायसमूहरूपत्वादसङ्ख्येयप्रदेशपिण्डरूपत्वाच जीवघनाः, किमित्याह-'उप्पज्जित्ते'त्ति उत्पद्योत्पद्य | | निलीयन्ते-विनश्यन्ति, तथा परित्ता' प्रत्येकं शरीराः, अनपेक्षितातीतानागतसन्तानतया वा सजिमाः जीवघनाः, अनेन च | प्रश्नेन यदुक्तं 'अणता राइंदिया' इत्यादि तस्योत्तरं सूचितं, यतोऽनन्तपरीत्तजीवसम्बन्धात् कालविशेषा अपि अनन्ताः परीत्ताश्च व्यपदिश्यन्ते, अतो विरोधः परिहतः स्यात् , अथ लोकमेव खरूपत आह-'से नूर्ण भूए'त्ति ४ जीवधना उत्पय निलीयन्ते स
अत्र शतक ५ उद्देशक: ९ एव वर्तते, यत् मूल संपादने उद्देषक: १० मुद्रितं तत् मुद्रणदोष: अस्ति
~173~