________________
દ્વિતીય ખંડ (દોહરા)
સરસ વચન રસ વરસતી, સરસતી માતા જેહ; દાયક વયણ વિલાસની, હું પ્રણમ્ ઘરી નેહ. ૧ પ્રથમ ખંડ અખંડ રસ, પૂરણ હુઓ સુપ્રમાણ; બીજો ખંડ કહુ હવે, સુણજ્યો શ્રોતા જાણ. ૨ જાણજ શ્રોતા આગળે, કલા સમસ્ત પ્રમાણ; મૂરખ શ્રોતા આગળે, કવિ-વચ નિષ્ફળ જાણ. ૩ નિદ્રા રીસ કરે બહુ, ગોઠ કરે અધ-દૃષ્ટ; નિજ અંગજ ખેલાવતો, અધ બિચિ જાય ઉત્તિષ્ક. ૪ જાનુ વચ્ચે મસ્તક ઠવી, બેસે જાણે મૂક; તે આગે કવિની કલા, વાંસનલીમે ફૂંક. પ શ્રોતાગુણ હૃદયે ધરો, વિનયવંત શુભ રીત; નેહ ધરી સનમુખ જુએ, પ્રસન્ન સદા જસ ચિત્ત. ૬ સુગુણ સુવિધિ સુજાણ નર, પંડિત ગુણ પરખંત; મસ્તક ધૂણે ચમકતો, યુક્તિ-ગ્રહી હરખંત, ૭ ચિત્ત ચતુરાઇ આગળા, વિકસિત નયન વદન્ન; તવ કવિયણ દાખે કલા, પામી શ્રોતા જન્મ. ८ તે માટે ચિત્ત સજ કરી, શ્રોતા દેઈ કાન; સાતે વિકથા પરિહરી, સુણજો થઇ એક તાન. ૯ એક દિવસ હવે શેઠને, આવી વધામણી સાર; વાહણ આવ્યાં સાંભળ્યાં, તવ તિહાં હર્ષ અપાર. ૧૦ મંદિર સવિ વસ્તુ ભરી, લેખું કરે સુત નિત; અમરકુમરને તવ વસ્યો, વ્યાપારનો રસ ચિત્ત. ૧૧ ૧-વાંસની નળી, ૨-કવિની કળાથી અને કથાની રસિકતાથી ચમત્કાર પામી માથું ધૂણાવે.
મહાસતી શ્રી સુરસુંદરીનો રાસ
ગ
(૬)