________________
(૩) પ્રવિદ્ધ દોષ : વંદના અધૂરી રાખીને, ભાડૂતની જેમ નાસી જાય તે. (૪) પરિપિંડિત દોષ : ઘણા આચાર્યોને જુદા જુદા વંદન ન કરતાં એક જ વંદનથી સર્વને વંદન કરે અથવા આવર્તો અને સૂત્રના અક્ષરોને યથાયોગ્ય જુદા ન પાડતાં ભેગા કરી વંદના કરે અથવા બે કુક્ષિ ઉપર બે હાથ સ્થાપવાથી ભેગા થયેલા હાથ-પગ પૂર્વક વંદન કરે તે.
:
(૫) ટોલગતિ દોષ ઃ ટોલ એટલે તીડ. એની જેમ આગળ પાછળ કૂદકા મારી વંદન કરે તે.
(૬) અંકુશ દોષ : હાથીને અંકુશથી ઈચ્છિત સ્થાને લઈ જવાય અથવા બેસાડાય છે તેમ શિષ્ય આચાર્યાદિનો હાથ અથવા કપડું ખેંચી યથાસ્થાને લાવી અથવા બેસાડી વંદના કરે તે અથવા ૨જોહ૨ણ કે ચરવળાને અંકુશની જેમ રાખી વંદના કરે તે. અન્ય આચાર્યના મતે અંકુશથી હાથીનું મસ્તક ઉંચ-નીચું કરાય તેમ વંદન કરતી વખતે મસ્તકને ઉંચુ-નીચું કરવું તે.
(૭) કચ્છપરિંગિત દોષ : કચ્છપ એટલે કાચબો. તેની જેમ આગળ અને પાછળ શરીરને હિંડોળાની જેમ હલાવ્યા કરે એટલે ‘તિત્તીસન્નયરાએ’ ઈત્યાદિ અને બેસીને ‘અહો કાર્ય’ વગેરે અક્ષરો બોલતી વખતે શ૨ી૨ને ગુરુની સન્મુખ અને પોતાની તરફ ઉભા ઉભા તેમજ બેઠા બેઠા હિંચકાની જેમ હલાવે તે.
(૮) મત્સ્યોધૃત્ત દોષ : માછલું જેમ પાણીમાં ઉછાળો મારતું જલ્દી ઉપર આવે અને ફરી નીચે ડૂબતી વખતે પોતાનું શરીર ઉલટાવીને શીઘ્ર ડૂબી જાય છે, તેમ શિષ્ય પણ ગુરુવંદન કરતાં ઉઠતી-બેસતી વખતે ઉછાળા મારે તે અથવા ડૂબતી વખતે માછલું જેમ શરીર ઉલટાવી નાખે છે, તેમ એક ગુરુને વંદન કરી બીજા ગુરુને વંદન
અસ્તબ્ધ એ ચાર ભાંગામાં ચોથો ભંગ શુદ્ધ છે અને શેષ ત્રણ ભંગમાં ભાવથી સ્તબ્ધ તો અશુદ્ધ જ છે તથા દ્રવ્યથી સ્તબ્ધ તે (પહેલા ભાંગે) શુદ્ધ અને (ત્રીજે ભાંગે અશુદ્ધ પણ હોય.)
♦ પ્રથમ પ્રવેશ આદિ સાચવવા યોગ્ય સ્થાનો અધૂરાં રાખીને નાસી જવું તે અસ્થાને છોડવું ગણાય. • ભાડુતી ગાડાવાળો કોઈક વ્યાપારીનાં વાસણો બીજા નગરથી તે વ્યાપારીને ત્યાં લાવ્યો. વેપારીએ કહ્યું હું વાસણો ઉતારવાનું સ્થાન દેખું તેટલી વાર જરા થોભજે. ત્યારે ભાડુતીએ કહ્યું, ભાડું નગર સુધી લાવવાનું ઠરાવ્યું છે, પરંતુ થોભીને તમારા બતાવેલા સ્થાને વાસણો ઉતારવાનું ઠરાવ્યું નથી, એમ કહી અસ્થાને જ તે વાસણો ઠાલવી ચાલ્યો ગયો તેમ.
* કાચબો પોતાની ડોકને પીઠમાંથી વારંવાર બહાર કાઢે છે અને પુનઃ પાછો ખેંચી લે છે, તેમ કાચબાનું રિંગણ કહેવાય.
૮૭ ભાષ્યત્રિ-ભાવત્રિક