________________
૧૨ ચોલપટ્ટાગારેણં :- વસ્ત્ર ન પહેરવા છતાં પણ અવિકારી રહેનારા એવા જિતેન્દ્રિય મહામુનિઓ અમુક અમુક પ્રસંગે (કટિવસ્ત્ર વગેરે) વસ્ત્રનું પણ અભિગ્રહ પચ્ચકખાણ કરે છે, તેવા વસ્ત્રના ત્યાગી-અભિગ્રહધારી મુનિ વસ્ત્રરહિત થઈ બેઠા હોય અને તેવા પ્રસંગે જો કોઈ ગૃહસ્થ આવે તો ઊઠીને તરત ચોલપટ્ટ પહેરી લે તો તે જિતેન્દ્રિય મુનિને વસ્ત્રના અભિગ્રહ પચ્ચખાણનો ભંગ ન ગણાય, તે કારણથી રોપારે આગાર રાખવામાં આવે છે. આ આગાર પણ મુનિને જ હોય, પરંતુ શ્રાવકને નહિ. અહીં ચોલ એટલે પુરુષ ચિહ્ન, તેને ઢાંકનારું પટ્ટ=વસ્ત્ર તે ચોલપટ્ટ કહેવાય એ શબ્દાર્થ છે.
વળી, પ્રાવરણના પચ્ચકખાણમાં અન્ન-સહ-ચોલ૦-મહo સવએ પાંચ આગાર પૂર્વે ૧૭મી ગાથામાં કહ્યા છે, તેથી સંભવે છે કે એ અભિગ્રહ એકાશનાદિક વિના જુદો પણ લઈ શકાય છે અને તે પચ્ચકખાણમાં “પપુરWદિરમાં પશ્ચરણામિ” મન્નત્થામાને ઈત્યાદિ આલાપક ઉચ્ચરવામાં આવે છે.
૧૩ લેવાલેવેણ - આયંબિલ તથા નીલિમાં ન કલ્પે એવી વિગઈ વડે રોવારૂ= ડોયા-કડછી વગેરે. ઉદય ખરડાયેલી હોય તે , અને તેને સૂચિ લુછી નાખ્યાથી અા ગણાય છે, તો પણ કિંચિત્ અંશ રહી જવાથી (અર્થાત્ સર્વથા અલેપ નહિ થવાથી) લેપાલેપ ગણાય છે, માટે તેવા લેપાલેપવાળી કડછી વગેરેથી અથવા લેપાલેપ ભોજનમાંથી આહાર ગ્રહણ કરી વાપરતાં પચ્ચ૦ નો (આયંબિલ તથા નીવિનો) ભંગ થયો ન ગણાય, તે કારણથી વાવેvi આગાર રાખવામાં આવે છે.
૧૪ ગિહત્યસંસટ્ટણ - ડુચ્ચ=શાક તથા કરંબો વગેરેને વધારવાદિકથી તથા (મંડાઈ_) રોટલા-રોટલી વગેરેને લેવામાં લેપવાળી હથેળી ઘસીને ગૃહસ્થ પ્રથમથી જ આયંબિલાદિકમાં ન કલ્પે એવી વિગઈ વડે પોતાના માટે (સંસૃષ્ટ=) મિશ્ર કરેલ હોય એટલે કિંચિત્ લેપવાળી કરેલ હોય, તેથી ભોજનમાં પણ તેનો કિંચિત્ અંશ આવે, તો તેવા વિગઈના અલ્પ સ્પર્શવાળા ભોજનથી પણ આયંબિલ
૧ પ્રશ્ન :- એ આગાર વર્તમાન સમયે અપાતા પચ્ચખાણના આલાવામાં કેમ બોલવામાં આવતો નથી?
ઉત્તર :- વર્તમાનકાળમાં વસ્ત્રના પચ્ચખાણનો અભાવ છે માટે અને પ્રાચીનકાળમાં પણ કોઈક મુનિને અંગે જ એ આગાર ઉચ્ચરાવાતો હોવાથી પચ્ચખાણના આલાવામાં હંમેશ માટે સંબંધવાળો ન હોય, એમ સંભવે છે. વળી સાધ્વી હંમેશાં વસ્ત્રધારી જ હોય માટે સાધ્વીને પણ એ આગાર નથી.
૧૩૨ ભાષ્યત્રિ-ભાવત્રિક