Page Text
________________
સાગરના કિનારે આવી ઉભેલા શ્રી વૃદ્ધરાજની જીવનલીલા એક દહાડો કાળરાજે સંકેલી દીધી.
જેમના અસ્તિત્વ માત્રથી ભિક્ષુરાજે ઘણું બધું મેળવ્યું હતું. એ પિતાની વિદાય પુત્રને વ્યથિત બનાવે, એ સહજ હતું. છતાં પોતાની જવાબદારીઓને પૂરેપૂરી સમજનારા ભિક્ષુરાજ એવા શોક-સંતપ્ત ન થયા છે, જેથી કલિંગની કાયાપલટનું જે અભિયાન આરંભાયું હતું. એને ધક્કો પહોંચે ! પિતાજી જોકે એવી સાધન-સામગ્રીથી પૂરા સજ્જ ન હતા કે, જેના સહારે કલિંગની કાયાપલટ કરવામાં સફળતા મળે ! આમ, એક અપેક્ષાએ ભિક્ષુરાજ સાધનથી પૂરેપૂરા અસમૃદ્ધ પિતાના એક સ્વપ્નશીલ પુત્ર હતા. છતાં પિતાજી તરફથી જે કંઈ મળ્યું હતું. એની કિંમત સુવર્ણના મેરુભારથી પણ માપી શકાય એવી ન હતી. વૃદ્ધરાજના અવસાન પછી “ભિક્ષુરાજ' આ નામ બાળપણના હુલામણા નામની જેમ ગૌણ બન્યું અને એઓ કલિંગ ચક્રવર્તી ખારવેલના નામથી વધુ વિખ્યાત બનવા માંડ્યા.
મહારાજા ખારવેલ એવા સમયે કલિંગ ચક્રવર્તી બન્યા હતા કે, એમની સમક્ષ બેવડી જવાબદારીઓ અને ફરજોની એક આખી સૃષ્ટિ જ ખડી હતી ! ધર્મ-કર્મની દષ્ટિએ કલિંગની ૪૫ લાખની પ્રજા માટે ઘણુંઘણું કરવાનું એમનું ઉત્તરદાયિત્વ હતું : કલિંગની પૃથ્વી અને પ્રજા : આ બંને પુનરૂદ્ધાર માંગતી હતી. યુદ્ધો અને કુદરતી પરિબળોએ કલિંગની ધરતી પર ઘણું-ઘણું વીતાવ્યું હતું. વાવાઝોડા અને યુદ્ધની ખાનાખરાબી આદિથી કોટ-કિલ્લાઓ જર્જરિત બનવાથી કલિંગની પૃથ્વી ઘવાયેલા સૈનિકની જેમ ઘણી-ઘણી સારવાર પછી જ દર્શનીય બને એમ હતી, તો પ્રજાના દિલના ખજાના જાણે સ્વતંત્રતા, ધર્મયુદ્ધ તરફ પણ ઉત્સાહિતતા આદિની સમૃદ્ધિથી ખાલીખમ જેવા બન્યા હતા. આથી મહારાજા ખારવેલની સમક્ષ કલિંગની પૃથ્વી અને પ્રજા આ બંનેને એનું ગૌરવ પાછું પ્રાપ્ત કરાવવાનું મુખ્ય ઉત્તરદાયિત્વ હતું.
આ ઉત્તરદાયિત્વની ઉપેક્ષા કરવાનું જેમ મહારાજા ખારવેલને પાલવે એમ નહોતું. એજ રીતે ધર્મની દૃષ્ટિએ મગધના પડોશી રાજ્ય તરફ
મહારાજા ખારવેલ ૧૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૫ ૭૫
| SR No. | 006183 |
| Book Title | Maharaja Kharvel |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Purnachandrasuri |
| Publisher | Panchprasthan Punyasmruti Prakashan |
| Publication Year | 2016 |
| Total Pages | 178 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 6 MB |