________________
આચાર્ય શ્રી સુસ્થિતસૂરિજી અને આચાર્ય શ્રી સુપ્રતિબદ્ધસૂરિજી સંસારી સંબંધે સગા ભાઈ હતા. તેઓ બંને કાકંદી નગરીના નિવાસી હતા. આ આચાર્યોનું જીવન કલિંગ સાથે અને કલિંગ ચક્રવર્તી મહારાજા ખારવેલ સાથે પણ સંકળાયેલું હોઈને, એમનું સામાન્ય જીવન-દર્શન કરી લઈએ.
સૌપ્રથમ તો આ બે સૂરિવરોની સાધનાના પ્રભાવે “નિર્ઝન્દગચ્છ” તરીકે ઓળખાતી પ્રભુની પાટપરંપરા “કોટિકગચ્છ”ના બીજા નામેય પ્રસિદ્ધ બનવા પામી હતી. કલિંગમાં આવેલો કુમારગિરિ-પર્વત, ભગવાન મહાવીર દેવના કાળ પૂર્વે જ તીર્થ તરીકે વિખ્યાત હતો. એમાં વળી મહારાજા શ્રેણિકે ત્યાં મંદિરનું નિર્માણ કરીને શ્રી સુધર્માસ્વામીજી દ્વારા પ્રાણ-પ્રતિષ્ઠિત સુવર્ણ-પ્રતિમાની સ્થાપના કરતા આ વિખ્યાતિમાં અઢળક વધારો થવા પામ્યો હતો. એમણે સાધકો માટે ગુફાઓ પણ કરાવેલ. પોતાના પિતાના પગલે ચાલીને અજાતશત્રુ કોણિકે પણ શ્રી કુમારગિરિ પરની એ ગુફાઓમાં પોતાની તરફથી પાંચ ગુફાઓનો ઉમેરો કરેલ અને “કલિંગાજિન”ની કીર્તિ ધરાવતી એ સુવર્ણ-પ્રતિમાના કારણે આ તીર્થ વધુને વધુ પૂજ્ય અને પવિત્ર બનેલ.
આ પછી આઠમા નંદના સમયે આ પ્રતિમાજીનું અપહરણ થયું, ત્યારબાદ મગધ સમ્રાટ અશોકે “કલિંગજંગ ખેલીને આ પ્રસિદ્ધિના વળતા પાણી કરવા કાજે ઘણું પાણી બતાવેલ. પરંતુ આર્ય સુહસ્તિસૂરિજીના સમયમાં કલિંગરાજ વૃદ્ધરાજે કુમારગિરિ તીર્થનો ઉદ્ધાર કરાવેલ, એમાં શ્રી સુસ્થિતસૂરિજી તેમજ આ. શ્રી સુપ્રતિબદ્ધસૂરિજીએ આ તીર્થ પર રહીને સૂરિમંત્રનો કરોડવાર જાપ કરતા, ફરીથી આ તીર્થ વધુ પ્રભાવશાળી બનવા પામ્યું હતું. જોકે કલિંગજિન તરીકે વિખ્યાત એ સુવર્ણપ્રતિમા
જ્યાં સુધી મગધમાંથી પુનઃ મેળવીને એની કુમારગિરિ પર પ્રતિષ્ઠા ન થાય, ત્યાં સુધી કલિંગવાસીને કળ વળે એમ ન હતી. અને આ માટે કલિંગની ધરતી કોઈ મહાશક્તિના અવતરણને સતત ઝંખતી રહી હતી.
મહારાજા ખારવેલ ૧૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦ ૫૩
