________________
ટૂંકમુનિ આવી અનુમોદના કરતા-કરતાં એ જ રાતે સમાધિથી મૃત્યુ પામ્યા અને સમ્રાટ-કુણાલના ઘરે અવતરીને આગળ જતા સમ્રાટ સંપ્રતિ તરીકે વિશ્વવિખ્યાત બન્યા.
આ રંકમુનિ સંપ્રતિ તરીકે જન્મ્યા બાદ આ જ આર્ય શ્રી સુહસ્તિસૂરિજીના પરિચયમાં આવીને જે શાસન પ્રભાવના કરી ગયા, એથી આ કાળ જૈન-ઇતિહાસમાં સુવર્ણ-સમય તરીકે નોંધાઈ ગયો.
આર્યમહાગિરિજી ૧૦૦ વર્ષનું આયુષ્ય પૂર્ણ કરીને દશાર્ણ દેશમાં આવેલ ગજેન્દ્રપદ-તીર્થમાં અંતિમ-આરાધના કરીને સ્વર્ગવાસી બન્યા. ત્યારબાદ આર્યશ્રી સુહસ્તિસૂરિજીએ શાસનની ધુરા સંભાળી. એમના કાળમાં જ શ્રી અવંતિપાર્શ્વનાથ તીર્થ ઉદયમાં આવ્યું. એનો ઇતિહાસ પણ જાણવા જેવો છે :
આર્ય શ્રી સુહસ્તિસૂરિજી એકવાર ઉજ્જયિનીમાં પધાર્યા. ત્યાં ભદ્રા શેઠાણીની વસતિમાં તેઓ રહ્યા. નલિનીગુલ્મ-વિમાનનું જેમાં વર્ણન આવતું હતું. એ અધ્યનનનું આચાર્યદેવનો સાધુ-પરિવાર પુનરાવર્તન કરી રહ્યો હતો. એ સાંભળીને ભદ્રાશેઠાણીના પુત્ર અવંતિસુકુમાલનું મન આ વિમાનના વિચારમાં ખોવાઈ ગયું, એમાં એને જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. તરત જ આચાર્યદેવ પાસે આવીને એણે કહ્યું ઃ ભગવન્ ! હાલ આપ સૌના પુનરાવર્તનમાં જે વિમાનનું વર્ણન આવ્યું હતું, ત્યાંથી જ મારો અહીં જન્મ થયો છે. જાતિસ્મરણના આધારે હું આ કહી રહ્યો છું અને મારે હવે જલદીમાં જલદી એ નલિનીગુલ્મ-વિમાનમાં જ જવું છે. માટે કૃપા કરીને મને દીક્ષા આપો.
અવંતિસુકુમાલ અઢળક સમૃદ્ધિનો અને બત્રીસ-બત્રીસ સુંદરીઓનો સ્વામી હતો. એથી ભદ્રામાતાની અનુમતિ મળવી મુશ્કેલ હતી. આચાર્યદેવે શ્રુતજ્ઞાનના આધારે એનું ભવ્ય ભાવિ જોઈને દીક્ષાનું પ્રદાન કર્યું. સંયમના કષ્ટો સહવા માટે અવંતિસુકુમાલનો દેહ સમર્થ ન હતો. આ વાતનો પૂરો ખ્યાલ હોવાથી અવંતિસુકુમાલે દીક્ષા-દિવસથી જ અનશનનો સ્વીકાર કરીને ભરજંગલમાં કાઉસ્સગ્ગ ધ્યાને સ્થિર રહેવાની
ન
મહારાજા ખારવેલ
૫૧
