________________
શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામીજીએ જવાબમાં જ્યારે “સંઘ બહાર”ની શિક્ષા સૂચવી, ત્યારે મુનિઓએ પૂછ્યું : તો પાટલિપુત્રનો સંઘ એ જાણવા માંગે છે કે, આપ આ શિક્ષાના અધિકારી ગણાવ કે નહિ ? શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામીજીએ ખૂબ જ શાંતિથી કહ્યું: પાટલિપુત્રનો શ્રી સંઘ મારી ઉપર કૃપા કરે. આગમવાચના અને ધ્યાન આ બંનેને વાંધો ન આવે, એવો એક ઉપાય છે. કુશાગ્ર બુદ્ધિ ધરાવતા સાધુઓ અહીં આવે, તો હું સાત-સાત વાચના આપવા તૈયાર છું. મારું મહાપ્રાણ ધ્યાન પણ અખંડિત રહે અને આગમ-વાચના પણ ચાલુ રહે, આ માર્ગ સ્વીકારવા હું સંઘને વિનંતિ કરું છું.
બંને મુનિઓ આ સંદેશ લઈને પાટલિપુત્રમાં પાછા આવ્યા. અને ૫૦૦ સાધુઓનો એક સંઘ આગમવાચના લઈને કર્તવ્ય અદા કરવા નેપાળ જઈ પહોંચ્યો. એમાં મુખ્ય બન્યા શ્રી સ્થૂલભદ્રસ્વામીજી ! નેપાળનો એ પ્રદેશ સાત-સાત સિદ્ધાન્ત-વાચનાઓના ઘોષથી ગુંજી ઉક્યો. ૧ વાચના ગોચરી બાદ મળતી, ૩ વાચના ૩ કાળ વેળાએ મળતી અને બીજી ત્રણ વાચના સાંજના પ્રતિક્રમણ બાદ મળતી. થોડા વખત સુધી તો સાધુઓનો મોટો સમુદાય જામેલો રહ્યો. પણ સૌને આટલી વાચના ઓછી જણાવા લાગી, એથી ધીરજ ખોઈ બેસીને ઘણા ખરા શ્રમણો વિહાર કરી ગયા. એક માત્ર શ્રી સ્થૂલભદ્રસૂરિજી એ વાચના ઓછી લાગતી હોવા છતાં ટકી રહ્યા. આમ, આઠ વર્ષ પૂર્ણ થયા બાદ એકવાર કંઈક હતાશ જણાતા શ્રી સ્થૂલભદ્રસૂરિજીને આચાર્યદેવે હતાશાનું કારણ પૂછતા એમણે કહ્યું કે, ભગવન્! હતાશાનું બીજું તો શું કારણ હોઈ શકે? ભૂખ બાવીસ રોટલીની હોય અને ભાણામાં બે રોટલી પીરસાતી હોય, એના જેવી મારી દશા છે. આટલી વાચના પણ મનેય ઘણી ઓછી લાગે છે. - આચાર્યદેવે સાંત્વના આપતા કહ્યું : હવે ધ્યાન પૂર્ણ થવાને થોડા જ વર્ષો બાકી છે. પછી તું માંગીશ, એટલી વાચનાઓ હું આપીશ ! આ વાત પર પણ વર્ષો વીતી ગયા. ધ્યાન પૂર્ણ થતા વાચનાનો પ્રવાહ વેગવાળો બન્યો. એક દહાડો શ્રી સ્થૂલભદ્રજીએ પૂછ્યું : ભગવદ્ !
મહારાજા ખારવેલ
,
~~~~~~~~ ૪૫