________________
હતો, એથી રાતે એને કોઈ ઉપાડી જતું અને સવારે પાછો ઘરે મૂકી જતું. એકવાર એક જૈનાચાર્યની પધરામણી થતા, જાણે એમના પ્રભાવથી જ કલ્પક આ જાતના દૈવી પ્રકોપમાંથી મુક્ત બન્યો. એથી કલ્પકને પાકો જૈન બનાવવાનો કપિલે નિર્ણય કર્યો.
કલ્પક ગત જન્મમાં કોઈ સાધના કરીને આવ્યો હતો. એથી થોડા વખતમાં જ એ પંડિત તો થઈ ગયો. તદુપરાંત વિદ્વત્તાની સાથે સંયમ, સદાચાર, સંતોષ આદિ જે ગુણો એનામાં ખીલ્યા હતા, એથી એના પિતાને પૂરો સંતોષ હતો. એક દિવસ કલ્પક પર ઘરનો બોજો મૂકીને કપિલ સ્વર્ગે સંચરી ગયા. કલ્પકને માથે હવે બધી જવાબદારી આવી, છતાં એ આજીવન બ્રહ્મચારી રહેવા માંગતો હતો, પણ એક બ્રાહ્મણે એકવાર કલ્પકને શબ્દજાળમાં ફસાવી દઈને પોતાની એક જલોદરી કન્યાને પરવણા વિવશ બનાવ્યો. એથી વચનબદ્ધ કલ્પકને એ કન્યા સાથે લગ્ન કરવું પડ્યું. છતાં એ પણ બીજી બીજી ઘણી-ઘણી બધી ખટપટોથી લગભગ સાવ અલિપ્ત જ રહેતો !
કલ્પકની કીર્તિ એકવાર રાજા-નંદના કાને પહોંચી. એમને થયું કે, આવી વ્યક્તિ જો મંત્રી તરીકે મગધને સેવા આપે, તો મગધની મહાનતામાં ચાર ચાર ચાંદ ખીલી ઉઠે ! પણ કલ્પકને મંત્રી બનાવવો કઈ રીતે? ઘણા વિચારને અંતે રાજાને એક યુક્તિ જડી આવી અને એમણે કલ્પક ગુનામાં સપડાય, એવો એક વ્યુહ આબાદ ઘડી કાઢ્યો. આ માટે કલ્પક જ્યાં કપડા ધોવા આપતો હતો, એ ધોબીને રાજાએ સાધ્યો અને બધી યોજના નક્કી થઈ ગઈ. - કલ્પક એકવાર ધોવા આપેલા કપડાની ઉઘરાણી કરવા એ ધોબી પાસે ગયો. ધોબીએ કહ્યું : હજી કપડા ધોવાયા નથી. અઠવાડિયા પછી આવજો ! કલ્પક અઠવાડિયા પછી ગયો, તો પખવાડિયાનો વાયદો મળ્યો, કલ્પકને જરા ગુસ્સો ચડ્યો. એણે ધોબીને થોડી ખરી-ખોટી સુણાવી પણ દીધી. પખવાડિયા પછી પણ કલ્પકને તો પાછો વાયદો જ મળ્યો. આમ વાયદામાં અને વાયદામાં મહિનાઓ વીતી ગયા. ચંદન
૨૦ -૨૦૧૫૨૦૨૦૦૫-૧૨૫૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦૦, મહારાજા ખારવેલ
