________________
‘ષિર્ મને ! મારા પાપે આ બિંબ પર આફત તૂટી પડી ! વિઘ્નોના કેટકેટલા આવર્તીને વિદારીને સંઘ ગિરનાર આવી પહોંચ્યો અને અહીં પણ પાછું વિઘ્ન !'
રત્નશ્રાદ્ધની આંખ ચોધાર રડી ઊઠી. એમના રોમરોમ ધ્રૂજી ઊઠ્યા. અને એક ભીષ્મ-પ્રતિજ્ઞાની સાથે જ ત્યાં પલાંઠી લગાવીને એઓ બેસી ગયા. એમનો સંકલ્પ હતો :
શાસનદેવી અંબાને હું પ્રસન્ન કરીશ. ભગવાન નેમનાથનું એક ભવ્ય બિંબ મેળવીશ અને પછી જ આહાર ગ્રહણ કરીશ.'
સર્જનનું વિસર્જન થયું. લેખમય એ પ્રતિમા ખંડ ખંડમાં ને કણ કણમાં વેરાઈ ગઈ ! અને આ બાજુ કંચન કસોટીએ ચડીને આગભરી પળો વિતાવવા માંડ્યું.
રાત-પ્રભાતના ચક્રે અનેક ચક્રાવા લીધા, છતાં પ્રતિજ્ઞા અધૂરી જ રહી ! આહાર વિના દિવસો પર દિવસો વીતવા લાગ્યા. પણ રત્નશ્રાદ્ધ પોતાના શપથના પંથથી તસુભર પણ પીછેહઠ કરવા તૈયાર ન હતા.
અમોઘ-બળી હોય તો એ તપ જ છે ! એક મધરાતની નીરવશાંતિનો ભંગ થયો. ‘મા અંબા’ તપ-શક્તિથી ખેંચાઈને નીચે આવ્યાં. વરદ હાથ ઊંચા કરીને, માએ પોતાના બાળને કહ્યું :
‘વત્સ ! પ્રસન્ન છું. તારી સાધનાના સામર્થ્યથી ખેંચાઈને હું નીચે આવી છું. માંગ, માંગ ! જે જોઈએ એ આપવા તૈયાર છું !’
સાધકની સાધનાના મોં પર સહસ્રદળ કમળનું હાસ્ય ખીલી ઊઠ્યું ! રત્નશ્રાવકે પોતાની માંગ રજૂ કરી :
‘મા ! તારી પ્રસન્નતા એ જ મારું પીઠબળ છે. એના સહારે હું અણનમ રહી શકું છું. ભગવાન નેમનાથની એક ભવ્ય રમ્ય પ્રતિમા મારે જોઈએ, જેના દ્વારા આ તીર્થ પાછું સનાથ બને !’
સાધનાની કળી હજાર હજાર પાંખડીએ પાંગરી ઊઠી. એ જ અધરાતે અંબાદેવી રત્નને ‘કાંચન બલાનક’ નામની ગુફા-નગરીમાં લઈ
૩૮ ૪ ગિરનારની ગૌરવગાથા
