________________
સંઘ આખામાં સાંજને ટાણે, વૃક્ષ પર જુદી જુદી દિશાએથી જુદાં જુદાં પંખીઓ આવી મળે, એ રીતે જુદા જુદા વિચારો ઘૂંટાતા હતા ! અનુભવીઓ પણ કોઈ રસ્તો ન શોધી શક્યા !
આખરે રત્નશ્રાદ્ધે જ અંધકારમાં અજવાળનો લિસોટો દોર્યો ! એમણે પોતાનું વિચા૨-પાસું રજૂ કર્યું :
‘જવામર્દોનું એક જૂથ પિશાચ પાસે જાય અને એ કઈ રીતે પ્રસન્ન થાય એમ છે, એ જાણી આવે.'
તરત જ નવલોહિયા જવાનો આગળ આવીને ઊભા ને એ બીડું ઝડપીને મૃત્યુના ઘાટ તરફ ચાલતા હતા.
પિશાચનું પ્રચંડરૂપ હજી એવું જ હતું, એક શિલાખંડ ૫૨ બેસીને દાંત કચકચાવતો એ કંઈક બોલી રહ્યો હતો.
જવાંમર્દોને જોઈને જ, પિશાચ ખુન્નસ સાથે ખડો થયો ને સામો દોડ્યો ! જવાંમર્દો દોડી આવતા મૃત્યુને જોતા જ રહ્યા અને એ મૃત્યુની સામે દોડી જઈને એમણે પૂછ્યું :
યક્ષરાજ ! પ્રસન્ન થાવ ! અમે આપની પ્રસન્નતા મેળવવા આવ્યા છીએ, આપની પ્રસન્નતાનો ઉપાય દર્શાવો. સંઘપતિ રત્નશ્રાદ્ધનું પ્રતિનિધિપણું અમારી પાસે છે.’
પિશાચનો ક્રોધ થોડોક ઠંડો પડ્યો. દાંત કચકચાવીને એણે કહ્યું :
‘પ્રસન્નતા ! હું કંઈ એમ ને એમ પ્રસન્ન થઈ જાઉં, એવો નથી. નાળિયેર, ફૂલની પાંખડી, નૈવેદ્ય કે દીવાની એક જ્યોતથી પ્રસન્ન થાય, એ બીજા, હું નહીં ! મારે તો પીવું છે લોહી ! ખાવું છે માંસ ! ને દાંતની વચ્ચે પીસવાં છે હાડકાં ! અને એય એક મોટા માણસનાં ! આવો એક જ નર–બલિ મને પ્રસન્ન કરી શકશે. પછી તો સંઘ આખાને હું મારા સગા હાથે વિદાય આપીશ !
પિશાચ બીજી તરફ વળ્યો. જવાંમર્દો બીજી તરફ વળ્યા.
૩૦ % ગિરનારની ગૌરવગાથા