________________
મૂંડને વળી મૂંડકું શાનું? અહીં આવ્યાને આજે ચોથો દિવસ છે ! ત્રણ ત્રણ ઉપવાસ થયા, પછી અમે ભગવાનનું દર્શન પામ્યા. પહેલે દિવસે ગયા ને આમણે અમને રોક્યા. કહે : પાંચ પાંચ દ્રમ્મ આપો ! અમારી પાસે ક્યાં પૈસા હતા? અમે યાત્રા કર્યા વિના જ પાછા ફર્યા ! બીજે દિવસેય આ જ હાલત થઈ. અમે વિચાર્યું : હવે કાલે તો યાત્રા કરવી જ ! આ ચિર-પ્રવાસની પાછળ, ગિરનાર અમારી “આશા-મૂર્તિ' હતો. એને ભેટ્યા વિના પાછું પણ કેમ જવાય ! અંતે અમે ગઈકાલે યાત્રા કરી આવ્યા. “નિયમ-ભંગ થયો. વાદ-વિવાદ પણ થયો. અમારું તો એ ચોક્કસ માનવું છે કે, આવા મહાન તીર્થ પર મૂંડકાવેરો એક કાળું ને કારમું કલંક છે. તમારે આ વિષયમાં સચોટ ન્યાય તોળવો જોઈએ ! | મુનિવરો મૌન થયા. થોડી પળો મૌનથી ગંભીર બની ગઈ ! મંત્રીએ ફરિયાદીને પૂછ્યું : મુનિવરોની આ વાતની સચ્ચાઈ માટે તમારે કંઈ કહેવું છે ?
“મંત્રીશ્વર ! બધી જ વાત સાચી છે. અમે એમને રોક્યા. પાંચ પાંચ દ્રમ્મ એમની પાસે યાચ્યા પણ આ તો અમારી ઇજારદારી ને હક્ક છે ! પાંચ દ્રમ દરેક યાત્રીદીઠ અમને મળે છે ને મળવા જ જોઈએ ! વળી થોડી પળો સુધી મૌન છવાયું ! મૌનભંગ કરતાં મંત્રીશ્વર બોલ્યા :
આમાં મારે કોનો પક્ષ તાણવો! એક બાજુ મારા પૂજનીય મુનિઓ છે, બીજી બાજુ તમે ! તમે એમ કરો. આમાંથી એક મધ્યમ માર્ગ પસંદ કરો ! આ મૂંડકાની વાત પર મૌનનો પડદો ઢાળી દો ! ભવિષ્યમાં પણ આ પ્રથા પુનઃવિવાદ ઊભો કરે, એવી પૂર્ણ શક્યતા છે. માટે આ મૂંડકાવેરાના બદલામાં તમે બીજું કંઈ માંગી લો !”
આ મધ્યમ-માર્ગ આમ તો ફરિયાદીઓને સારો લાગ્યો કારણ કે યાત્રીઓ પાસેથી પાંચ-પાંચ દ્રમ ઉઘરાવતાં એમનેય ખબર પડી જતી હતી. કેટલીક મથામણ ને કેટલીય ઝંઝટને અંતે “ટૂંકું મળતું હતું પણ આના બદલે માંગવું શું? બધા વિચારમાં પડી ગયા. ગિરનારની ગૌરવગાથા છે૧૨૯
