________________
પૂર્ણ ભોંઠો પડી ગયો, પોતાનું એકલાનું નહિ, પોતાના ધર્મનુંય સ્વમાન ઘવાતું હતું. એણે પછી મંત્રણા ચલાવી પણ ફૂટી બદામ ય આપવા હવે કોઈ તૈયાર ન હતું ! બધાએ કહ્યું :
‘બાવા થઈને, બધું જ લૂંટાવી દઈને કંઈ અમારે ગિરનાર જોઈતો નથી ! અમે તો આજકાલમાં ચાલ્યા જઈશું. ગિરનાર કંઈ અમારાં ઘરે સાથે આવવાનો નથી, એ તો અહીંનો અહીં જ રહેવાનો છે ! પછી સંપત્તિનું તળિયું ઘસીને એની રક્ષા શા માટે !’
ને મંત્રણા પડી ભાંગી ! અંતે શરમના શેરડા સાથે પૂર્ણે પોતાની હાર કબૂલતાં કહ્યું :
‘મંત્રીશ્વર પેથડશાહ ! ઇન્દ્રમાળ-સંઘમાળ તમે જ પરિધાન કરો !' જયની માળ ને સંઘની માળ એકીસાથે મંત્રીશ્વરના ગળે શોભી રહી ! તીર્થ જેનું હતું, એને જ પાછું મળ્યું ! જે પલ્લામાં સત્યનો ભાર હતો, એ જ પલ્લું નમ્યું !
હોડમાં હોમાયેલો ગિરનાર રક્ષાયો, ધર્મનું જતન થયું, ધનની ન્યોછાવરીથી ને સંપત્તિના સમર્પણથી ! પેથડશાહ ઇન્દ્રમાળનું પરિધાન કરીને નીચે ઊતર્યા, પણ એમના મોં પર તો ધર્મ-ગર્વની જ રેખા વંચાતી હતી !
પગમાં પવનનો વેગ હતો ને સાંઢણીઓ માર માર કરતી માંડવગઢ ભણી દોડી રહી હતી !
મૂલ્ય ચૂકવાઈ ગયું હતું ને ગિરનાર જેનો હતો, એનો જ સાબિત પણ થઈ ચૂક્યો હતો. છતાંય આજે અંતરે અંતરે ને મસ્તકે મસ્તકે ચિંતા વંચાતી હતી ! ગઈકાલે જ ઇન્દ્રમાળનું પરિધાન થયું. મંત્રીશ્વર નીચે આવ્યા ને એમણે પ્રતિજ્ઞા અંગીકાર કરી :
૧૧૪ ગિરનારની ગૌરવગાથા