________________
મહામંત્રીએ નહોતું ધાર્યું કે, આટલું ઉગ્ર અને ઉતાવળું પગલું સિદ્ધરાજ ભરશે ! એમને સજ્જન પર અનહદ વિશ્વાસ હતો અને એ વિશ્વાસના દાવે સમસમી ઊઠેલા સિદ્ધરાજના સમાચાર તો જૂનાગઢ પાઠવવા જ જોઈએ ને?
સમય અલ્પ હતો ! વચમાં એક રાતનો જ પડદો પડેલો હતો ! સવારે તો સિદ્ધરાજની સવારી કૂચ કરી જવાની હતી !
એક અસવાર ! અને એક પવન-પંથી સાંઢણી ! મહામંત્રીને માટે આટલું જ ઘણું હતું ! પળનોય વિલંબ હવે સજ્જનના હિતની દષ્ટિએ પાલવે એમ ન હતો !
પાટણને છોડીને સૂર્ય જ્યારે સાગરની સફરે જવા તૈયાર થયો, ત્યારે પવન-પંથી સાંઢણી પર એક અસવાર એ સૂર્યની સાથે ચાલી નીકળ્યો !
એ અસવાર જવાન હતો ! કાર્યને પાર પાડવાની કુનેહ અને કૌવત એને વરેલી હતી ! થોડી વાર થઈ અને સાંઢણીના જોજન-પંથી પગ નીચેથી કેટલીય ધરતી કપાઈ ગઈ ! જુવાનની આંખ આગળ જૂનાગઢ અને એના દંડનાયક સજ્જન મંત્રી તરવરી રહ્યા હતા.
૦ –
બહુરત્ના વસુંધરા ! દંડનાયક બોલ્યા.
પાટણથી હરણફાળે આવેલા, જવાન અસવાર પાસેથી પાટણના વર્તમાન સાંભળીને એક વાર તો સજ્જનની આંખ સામે અંધારી અમાસ છવાઈ ગઈ, પણ વળતી જ પળે, વિશ્વાસનો શ્વાસ લઈને તેઓ બોલ્યા :
“વસુંધરા બહુરત્ના છે! માટીના ઢેર નીચે ઘણાં એવાં એવાં રત્નો ધરબાઈને પડ્યાં હોય છે કે, જેના તેજ કણો એક વાર તો સંસારને તેજથી તરબતર બનાવી દે !”
સજ્જનની આંખ આગળ એક એવું ચિત્ર ખડું થઈ ગયું, જેમાં ભાઈ-ભાઈ અને દોસ્ત-દોસ્ત દોલતના પાપે અવિશ્વાસની ધારી અમાસમાં અથડાતા દેખાયા !
૧૦૦ ગિરનારની ગૌરવગાથા