________________
પ્રાયશ્ચિત્ત તીર્થ તરીકેની પ્રસિદ્ધિનો પ્રવાહ વણથંભ્યો વહેતો રહ્યો હતો. જેના પુરાવા રૂપે સંવત ૧૮૫૪ની સાલનો એક પ્રસંગ ખાસ જાણવા જેવો છે.
૧૮૫૪ની સાલમાં પૂ. પંન્યાસજી શ્રી મણિવિજયજી મહારાજ ભરૂચમાં ચાતુર્માસાર્થે પધાર્યા. તેઓ આગમ વગેરે વિષયના ઊંડા અભ્યાસી હતા. એથી પૂ. પંન્યાસજી મહારાજે એક વાર મતિજ્ઞાન અને શ્રુતજ્ઞાન સંબંધી ગહન ચર્ચા-વિચારણા કરવાપૂર્વક પોતાના કથનની પુષ્ટિ માટે થોડાક શાસ્ત્રપાઠો પણ અનુપચંદભાઈની સમક્ષ રજૂ કર્યા. આ વિચારણામાં પૂ.પંન્યાસજી મહારાજ કરતાં અનુપચંદભાઈનો મત જરા જુદા પડ્યો. એથી કોઈ જાતના નિર્ણય પર આવવાનું શક્ય ન બન્યું.
અનુપચંદભાઈ સાથેની વાતમાં એક વાત એવી નીકળી કે, વ્યવહાર ભાષ્યની ટીકા મુજબ ભરૂચ તીર્થના શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીના અધિષ્ઠાયક જાગ્રત હોવાથી પ્રાયશ્ચિત્ત ગ્રહણ આદિ માટે આરાધના કરવાથી એ આરાધના ફળવતી બની શકે છે. અનુપચંદભાઈની આ વાત સાંભળીને પૂ. પંન્યાસજી મહારાજ, શ્રી આત્મારામજી મહારાજના બે પ્રશિષ્યો શ્રી મોતીવિજયજી મ. તથા શ્રી દોલતવિજયજી મહારાજ : આ ત્રણેની આરાધના કરવાની ભાવના જાગી અને આરાધના દ્વારા મતિજ્ઞાન-શ્રુતજ્ઞાનની વિચારણા અંગેનું તથ્ય તારવવાનું નક્કી થયું.
ચૈત્ર મહિને શરૂ થયેલી આ આરાધનાના અંતે અધિષ્ઠાયક દેવ તરફથી અનુપચંદભાઈની વિચારધારા સાચી હોવાનો સંકેત મળતાં જ પૂ.પંન્યાસ શ્રી મોતીવિજયજી મહારાજને અનુપચંદભાઈ પર જે આસ્થા હતી, એ કઈ ગણી વધી જવા પામી. આના પરથી ખ્યાલ આવી શકશે
# જેનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૨