________________
પ્રતિષ્ઠિત શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીના સાંનિધ્યમાં અઠ્ઠમનો તપ કરવો અને ધ્યેયસિદ્ધિ માટે શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીનું આરાધન કરવું. આના પ્રભાવે અધિષ્ઠાયક દેવ દ્વારા પ્રાયશ્ચિત્તનું સૂચન મળી શકે છે.
અધિષ્ઠાયક દેવ પાસે પ્રાયશ્ચિત્તના વિષયમાં સાચી જાણકારી ક્યાંથી હોય? આવા પ્રશ્નના જવાબ રૂપે ભાષ્યની એ ટીકામાં ખુલાસો કરવામાં આવ્યો કે, મુખ્યત્વે ભરૂચ અને રાજગૃહીમાં ભગવાન શ્રી મુનિસુવ્રતસ્વામીએ પ્રાયશ્ચિત્તની પ્રરૂપણા વધુ પ્રમાણમાં કરી હતી, એથી અધિષ્ઠાયક દેવે એ પ્રરૂપણા અને પ્રભુએ ફરમાવેલાં એ પ્રાયશ્ચિત્તો બરાબર અવધારણ કરી રાખ્યાં હોવાથી, અધિષ્ઠાયક દ્વારા સૂચિત એ પ્રાયશ્ચિત્તમાં જરાય ફેરફાર સંભવતો નથી, આટલું જ નહિ, એ અધિષ્ઠાયકનું ચ્યવન થતાં એની જગાએ બીજા બીજા અધિષ્ઠાયક તરીકે જેની ઉત્પત્તિ થાય, એ દેવ સીમંધર સ્વામી પાસે જઈને પણ સાચું પ્રાયશ્ચિત્ત જાણીને સ્વપ્નમાં કે પ્રગટ રીતે એનું સૂચન કરતા રહેશે.
વ્યવહાર-ભાષ્યની આ વિગતો ચૈત્યવંદન જેવી | ગુજરાતી કોઈ કૃતિઓમાં ગૂંથાયેલી પ્રાયઃ જોવા-વાંચવા મળતી નથી. આમાં એક અપવાદ ભરૂચના શ્રેષ્ઠીવર્ય અને શ્રાદ્ધવર્ય શ્રી અનુપચંદ મલકચંદ રચિત ચૈત્યવંદન ચોવીશીને ગણી શકાય. શ્રી હીરવિજયસૂરિજી મહારાજાના સમયની આસપાસ થયેલા કવિ શ્રી ઋષભદાસજીએ ગુજરાતીમાં સ્તવન-ચૈત્યવંદન-રાસ વગેરે સાહિત્યની ખૂબ જ મોટા પ્રમાણમાં રચના કરી હતી. આ પછી શ્રાવકકવિઓ દ્વારા આવું સર્જન ખૂબ જ ઓછી માત્રામાં થવા પામ્યું. એમાં છેલ્લે છેલ્લે આવું સર્જન કરનારા તરીકે હજી વિક્રમ સંવત ૧૯૬૫ની સાલમાં જ સ્વર્ગવાસી બનનારા શ્રાદ્ધ-શ્રેષ્ઠ શ્રી અનુપચંદભાઈનું સ્થાન-માન ધ્યાન ખેંચે એવું
+ જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૨
૧૦૪
