________________
દમ સારને થયું : મારી વાતને પિતાજી ગેરરસ્તે દોરી – જાય છે. એણે નમ્રતાથી હૈયું ખોલ્યું :
“પિતાજી ! સ્વાધીનતાનો સેનાની તો આજે હુંય બનવા માંગું છું. સ્વાતંત્ર્ય-સંગ્રામ કાજે આપની વીરતાભરી વિદાય લેવા જ હું અહીં આવ્યો છું પણ, મારું સ્વાતંત્ર્ય ને મારો સંગ્રામ અનોખો છે.”
એટલે ?' સિંહરથે પૂછ્યું.
પિતાજી ! સ્વાતંત્ર્યના સંદેશ આજે મને પ્રભુ મહાવીરે સંભળાવ્યા છે. સાધુતાની સમશેરે, આજે મારે સિદ્ધપદની સ્વતંત્રતા સર કરવી છે !”
ખાળી રાખેલી આંસુધાર ખળ ખળ વહી નીકળી. માતા સુનંદાનાં ડૂસકાંએ, વાતાવરણની કરુણામાં વળી ઓર કરુણતાની કવિતા મૂકી. પણ મહેલમાં જાગેલી વિરાગની આગને આંસુ ઠારી શક્તા નથી.
ઘણાં ઘણાં સંભાષણો પછી, દમસારનો વિજય થયો. માતા-પિતાએ જોયું કે વિરાગના ઊછળતા આ મહાસાગરને હવે પ્રેમની પાળથી આંતરવાનો પ્રયાસ વૃથા છે. ઝોલે ચડેલાં મોજાં, પાળને તોડીને જ જંપશે. એમણે હસતે હૈયે દમસારને આશીર્વાદ ને અનુજ્ઞા આપ્યાં.
આખી કૃતાંગલાનગરી, આ અનોખા બનાવથી સન્ન રહી ગઈ. ભગવાન મહાવીરની “મુક્તિ-સેનામાં એ દહાડે દમસારે પ્રવેશ મેળવ્યો.
તપની યજ્ઞ-વેદીના પ્રચંડ જ્વલન પર આજે મહિનાઓ વિત્યા હતા. જ્યાં એ ભરાવદાર ચહેરો અને ક્યાં આજનું આ
અસ્થિ-શેષ શરીર ! દસાર મુનિએ દેહને દમ્યો હતો. ઘણી ઘણી ભીષણ પ્રતિજ્ઞાઓ પછી, હાલમાં તેઓ માસિક ઉપવાસના પારણે માસિક ઉપવાસની પ્રતિજ્ઞામાં હતા.
જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧ | ૨