________________
જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧
૨૬
દમસારને પણ કલ્પના ન હતી કે, આજે કો' અણદીઠચિનગારીના પાવન સ્પર્શે, મારા હૈયાનું કોડિયું વિરાગના ચિરાગથી ઝળહળી ઊઠશે!
કોઈ દર્શન જ એવાં હોય છે કે, પહેલી પળે જ એ સમ્યગ્દર્શનની દેન કરી દે. એના મૌનમાંથી ઊઠતી મહાવાણી જ અંતરના અવાવરા ખંડોમાં ઘૂમરાય અને એ પ્રેરણાસ્પર્શે પ્રમાદ પીછેહઠ કરી જાય.
રાજવી દમસારે ભગવાન મહાવીરના દર્શન માત્રથી કોઈ અનેરો ચેતનાસ્પર્શ અનુભવ્યો. એમાંય જ્યારે ભગવાનની વાણી એણે સાંભળી, ત્યારે તો એનો આત્મા આશક બની ઊઠ્યો આઝાદીનો ! એના કદમમાં કૌવત ધસી આવ્યું, વતનની વાટે દોટ મૂકવાનું !
રાજપિતા સિંહરથે જ્યારે પુત્રનું આ વિરાગી દિલ વાચ્યું. ત્યારે તેમણે એક થડકાર અનુભવ્યો. એકનો એક પુત્ર શું વિરાગની વાટે સંચરશે! શું રાજપુરા ફંગોળીને એ કોઈની ધૂંસરી હેઠળ જોતરાશે ?
પિતૃ-ચરણને છબતો દમસાર બોલ્યોઃ
‘પિતાજી ! આશકના અંતરની વ્યથા-કથા તો આપનાથી ક્યાં અજાણ છે ! પળની પરિભાષા એને મન યુગ હોય છે અને દુઃખ કે દમન, ઉપસર્ગ કે ઉપદ્રવ-એને સુખનું જ નામાન્તર લાગતું હોય છે.'
પાંપણ પાછળનું ઊભું ઊભું આંસુ છુપાવીને સિંહથે
કહ્યું :
‘હાં. બેટા ! મારા જીવનમાં મારી આંખ આગળ ઘણા ઘણા સ્વાતંત્ર્ય-સંગ્રામો ખેલાઈ ગયા છે. સ્વાધીનતાના સેનાનીમાં મેં આ બધાંની છેલ્લી હદ નિરખી છે!'
