________________
થઈ ગયાં અને પડછાયાની જેમ પીછો ન મૂકનારી પુરંદરયશા તરફ સ્કંદકને છોડીને સાસરે પણ જતી રહી.
મા-બાપનું મન હળવું થયું. એક મૂંઝવતો સવાલ ઉકેલાઈ જતાં, એમણે હવે સ્કંદકને સંસારમાં પાડવાનો પ્રયત્ન શરૂ કર્યો.
જે પ્રેમપાશ અતૂટ અને અખૂટ ધાર્યા હતા એ ઠગારા નીકળ્યા, એથી અંદકના અંતરમાં જાગેલું આઘાતનું આંદોલન હજી શમ્યું નહોતું. બસ, એ તો આખો દિવસ શૂન્ય થઈને બેસી રહેતો, ખાવામાં રસ નહિ, પીવામાં કસ નહિ, નીરસતા જાણે એના સમગ્ર જીવનને ઘેરી રહી. સમજાવવામાં કોઈએ બાકી ન રાખ્યું. વેદનામાં તવાઈ રહેલા એના અંતરે, એક દહાડો કોઈ નવો જ વળાંક લીધો! જૈન-દર્શનના મર્મ-દર્શન કરાવતો એક ગ્રંથ એના હાથમાં આવી ગયો. થોડા દિવસના એના અધ્યયન પછી એનું અંતર પોકાર કરી ઊહ્યું :
જગમેં ન મેરા કોઈ! સહુ સ્વારથ કે હૈ સંગી!' | વિયોગની આગથી બળીને લાલચોળ થઈ ગયેલા સ્કંદકના લાગણીના લોઢા પર, ધર્મગ્રંથના આવા હથોડા પડ્યા અને એને ધાર્યો ઘાટ અપાવી ગયા. અંદક થોડા મહિનાઓમાં તો એક ફિલસૂફ તરીકે પ્રખ્યાત થઈ ગયો. કોઈ અજબ ઘડી ક્યારેક આવી જાય છે અને પરિવર્તનની છડી પુકારાતાં એ જીવન અનેકને માટે ક્યારે મંગલ મૂડી બની જાય છે એ કોણ જાણી શક્યું છે, ભલા?
- ૨ - જેમનામાં ન હોય રાગ કે ન હોય આગ! એવા વીતરાગ વિભુએ પ્રરૂપેલા જિનધર્મ પર અસ્થિમજ્જા બની ગયેલા અવિહડ પ્રેમને પડકારતા એ પ્રસંગે, સ્કંદકકુમાર મૌન ન રહી શક્યો. એણે એવો તો મક્કમ મુકાબલો કર્યો કે સહુ
જૈનશાસનના જ્યોતિર્ધરો ભાગ-૧ | જ
