________________
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર ] .
[ ૬૭ હવે સંયમપાલનમાં સદા જાગૃત રહીને જે સમભાવે સહન કરે તે જ સાચે મુનિ છે. તેમ “સુત્તા અમુણી સયા, મુણિણે સયા જાગરતિ’ ૧૩પા અર્થાત્ અજ્ઞાની અસંયમી જીવ દ્રવ્યથી જાગતા અર્થાત્ આંખે ઉઘાડી હોવા છતાં, મેહ અને મિથ્યાત્વથી સદા ઘેરાયેલા હેવાથી સદાકાળ ભાવ મેહનિદ્રામાં સૂતેલા કહ્યા. જ્યારે સંયમી સાધુ દ્રવ્યથી સૂતા હોય છતાં ભાવથી આમાથી હોવાથી સદા જાગૃત કહ્યા.
બીજા ઉદેશામાં “સમ્મત્તદસી ન કરેઈ પાવે ૧૪૩ અર્થાત્ તત્ત્વજ્ઞ સમ્યગૃષ્ટિ સાધક પ્રાણીમાત્રને પિતાના આત્મા સમાન ગણ પોતાના સંયમપાલનમાં સદા ઉપગવંત રહે, જેથી પાપકર્મ ન બંધાય તેમ ભગવતે કહ્યું, ઉપરાંત સંસારી જીવો સાથે નેહસંબંધ ન બાંધે તેમજ હાસ્યવિનોદથી વિરમે, અને ક્રોધાદિ કષાયથી નરકાદિ અધમગતિની પ્રાપ્તિ થાય છે એમ જાણી કષાને તજે, અને જ્ઞાન–દશન–ચારિત્ર અને તારૂપી મોક્ષમાર્ગની સાધનામાં સતત ઉપગ રાખી સંયમજીવન સાર્થક બનાવે. આ સમ્યવી સાધક પાપકર્મ બાંધો નથી માટે સદા જાગૃત–સાવધાન રહે. - પાપકર્મનું ફળ દુર્ગતિ જ છે તેમ જાણ તેનાથી નિવૃત્ત થવાનું કહીને હવે ત્રીજા ઉદેશામાં-“જે મુની ગતિ–આગતિના અર્થાત્ જન્મ-મરણના ફેરાના કારણરૂપ રાગ-દ્વેષ છે તેમ જાણીને તે બંનેને તજત થકે સમભાવમાં વિચરે છે, તેવા આત્માનું અહિત કરવા ત્રણે લોકમાં કઈ સમર્થ નથી, તેમ કહીને એક અતિ
