________________
૬૦ ]
[ આગમસાર છું. “આ ન્યાયે જીવમાત્ર તારા પિતાના સ્વજનો જ છે, તારા પિતીકા છે, કેઇ પરાયા નથી; માટે પ્રાણી માત્રને તારા આત્મા સમાન જ ગણુ” શ્રી દશવૈકાલિક સૂત્રમાં એથી જ પ્રભુ બેલ્યા છે “સબ્ધ ભૂયય ભૂયસ્ત, સમ્મ ભૂયાઈ પાસ” ! (૪૯) તેથી જ હિંદુધમે પણ ગીતાજીમાં “આત્મવત્ સર્વ ભૂતેષુ–નો ઉપદેશ આપ્યો. | સર્વ જી પિતાના આતમા સમાન જ છે તેમ જાણીને વિવેકી સંયમી સાધક આરંભના સ્વરૂપને “” પરિણાથી જાણું, “પ્રત્યાખ્યાન પરિજ્ઞા થી હિંસાને ત્યાગ કરી સ્વયં હિંસા કરે નહિ, અન્ય પાસે હિંસા કરાવે નહિ, હિંસાના કરનારાને અનુમોદન આપે નહિ, અને કેઈપણ પ્રકારનું પાપમય કર્મ કરે નહિ, આરંભથી આત્માનું પતન થાય છે, અનારંભથી–અહિંસાથી આત્માનું ઉત્થાન થાય છે. ધર્મરૂચિ અણગારે કીડીઓના જીવને પિતાના આત્મા સમાન ગણી રક્ષા કરી તો તેમનો આત્મા પરમાત્મપદને પામી ગયો. આમ સમજી જિનવચનમાં શ્રદ્ધા રાખી વિવેકી જન દયામય અહિંસાધર્મનું પાલન કરી છકાયના જીની હિંસા કે વિરાધના ન કરે, તેને જ તીર્થ - કરોએ સંયમ કહ્યો છે.
કિયાએ કર્મ, પરિણામે બંધ અને ઉપગે ધમ કહ્યો છે. માટે કિયા-અનુષ્ઠાન મનના પરિણામ શુદ્ધ રાખી ઉપગ અર્થાત્ કોઈપણ પ્રકારની જીવહિંસા કે વિરાધના ન થાય તેવી • જતના રાખી કરે, તે જ કમભારથી હળવા થતાં