________________
આગમસાર ]
[ ૨૩ “જિનવરમાં સઘળા દશન છે, - દશને જિનવર ભજના રે.”
અર્થાત્ જેનદશન એવું તે સંપૂર્ણ છે કે બીજા સર્વ દશમાં જે કાંઈ ધર્મસ્વરૂપ કહ્યું છે, તે બધું જૈનધર્મમાં સમાઈ જાય છે, પણ જૈનધર્મમાં તત્વ અને સત્ય અર્થાત્ આત્માનું જ સ્વરૂપ કહ્યું છે, તે અન્ય દશામાં હોય પણ ખરું અને ન પણ હોય. આગમની–સૂત્રસિધાંતની મૂળ ભાષા:
શ્રી સમવાયાંગ અને પપાતિક (ઉવવાઈ) સૂત્ર અનુસાર બધા તીર્થંકર ભગવંતો સદાકાળ માટે અર્ધમાગોધ ભાષામાં જ વચન ભાખે છે, દેશના (બોધ) પ્રકાશે છે:–(૧) “ભગવ ચ | અર્ધમાગહીએ ભાસાએ ધમાઈબિઈ સમવાયાંગ સૂત્ર. અર્થાત્ તીર્થકર ભગવંત અર્ધમાગધ ભાષામાં ધર્મ કહે છે, (૨) ત ણ સમણ ભગવ મહાવીરે...................... અધમાગધીએ ભાસાએ ભાસઈ” ઉવવાઈ સૂત્ર. અર્થાત્ શ્રમણ ભગવાન મહાવીર સ્વામીએ, ત્યારબાદ અર્ધમાગધિ ભાષામાં બોધ આપ્યો.
તીર્થકર ભગવતે વચન અર્ધમાગધિ ભાષામાં કહી સંભળાવે તેથી ગણધર ભગવતે પણ સંપૂર્ણ દ્વાદશાંગીની રચના અર્ધમાગધ ભાષામાં જ કરે છે. આ અનાદિકાળને નિયમ છે, પરપરા છે.
વળી આ ભાષા દેવભાષા છે. શ્રી ભગવતીજી સૂત્રમાં ગૌતમસ્વામી મહાવીર સ્વામીને પ્રશ્ન પૂછે છે –પ્રભુ! દે કઈ ભાષામાં બોલે? તેનો જવાબ આપતા પ્રભુ ફરમાવે
