________________
વ્યવહારસૂત્ર ]
[ ૩૬૭
પાસે જઈ આલેચનાદિ કરવા, અને તે પણ ન હોય તે દેોષી પણ બહુશ્રુત સાધુ પાસે જઇને, તે પણ ન હોય તો બહુશ્રુત શ્રમણાપાસક ( શ્રાવક ) પાસે, અને તે પણ ન હોય તા સમિતી ગૃહસ્થ પાસે જઈ આલેાચના કરી પ્રાયશ્રિત લેવુ જોઈએ. આ બધાનો પણ કદાચિત અભાવ હોય તેા ગામ કે નગરની બહાર જઈ પૂર્વ તથા ઉત્તર દિશાની સન્મુખ ઉભા રહી અને હાથ જોડી સિદ્ધ ભગવંતની સાક્ષીએ પેાતાના દોષની આલેાચનાદિ કરે.
નેોંધ :- ચારિત્રની વિશુદ્ધિ જ સાધુજીવનના પ્રાણ છે. તેથી કદાચિત દોષ લાગી જાય તો તેની આલોચનાદિ કરી વિશુદ્ધિ વિના વિલ`બે પ્રાપ્ત કરવાના પહેલા ઉદ્દેશાને અને છેદસૂત્રોના હેતુ છે. જે જૈનધની વિશિષ્ઠતા છે.
બીજો ઉદ્દેશ : એકસરખી સમાચારીવાળા એ સાધર્મિક સાથે હાય અને એકે દોષ લગાડયા હાય તા તેણે બીજા પાસે પ્રાયશ્ચિત લેવું, ત્યારે પ્રાયશ્ચિત કરનારની સેવા વિ. કરવાની જવાખદારી બીજા સાધુ પર રહે છે. જો બંનેએ દોષ લગાડયા હાય તેા અરસપરસ આલેાચનાદ કરી પ્રાયશ્રિત લઈ સેવા કરવી જોઈએ. ઘણા સાધુમાં કાઈ એકે દોષ સેવ્યા હોય, તે તેનેજ પ્રાયશ્ચિત આપવુ' અને બધાએ દોષ સેવ્યા હાય તા એક સિવાય બીજા બધાએ તેની પાસે પ્રાયશ્ચિત લઈ શુદ્ધ થઈ જવુ' અને પછી તેને પ્રાયશ્ચિત આપી શુદ્ધ કરવા જોઈએ.
કોઈપણ પ્રકારનું પ્રાયશ્ચિત કરનાર સાધુ કદાચિત ખીમાર થઈ જાય. તે તેને ગચ્છ (સંઘાડા)થી બહાર મુકવા કલ્પતુ
