________________
આગમસાર |
[ ૧૫
અને તેમના વચનને આપ્તવચન કહ્યા છે. શબ્દા વડે પહેલી ને ત્રીજી વ્યાખ્યા તીથંકર ભગવ ંત!ને અનુલક્ષીને પૂર્વાચાર્યાએ આપી હાય તેમ જણાય છે, જ્યારે ખીજી વ્યાખ્યાથી ગુરૂ પર પરાનું બહુમાન કર્યું છે. આ જરૂરી પણ છે, કારણકે તીર્થંકર ભગવતના વચન સાંભળીને દ્વાદશાંગી અર્થાત્ ખાર અંગ સૂત્રોની જ રચના ગણધર ભગવડતા કરે છે; જેમાંનું બારમું મૂખ્ય દૃષ્ટિવાદ નામનુ અંગસૂત્ર કે જેમાં ચૌદપૂર્વની વિદ્યા રહેલી છે. તે તા નિયમા સૌથી પ્રથમ વિચ્છેદ જાય છે પછી બીજા નવા નવા શાસ્ત્રો પણ આચાર્ય ભગવંતા રચે છે. તે બધા શાસ્ત્રાને પણ ખીજી વ્યાખ્યાથી આગમ” કહ્યા છે.
શ્રી સમવાયાંગ અને અનુયાગઢાર સૂત્રોમાં તે માત્ર દ્વાદશાંગીનું જ નિરૂપણ છે, પરંતુ નદીસૂત્રમાં શાસ્ત્રોના
અગ પ્રષ્ટિક અને અંગમાહ્ય” એમ બે ભેદ તા સ્પષ્ટ કહેલા જ છે, એટલુ જ નહિ પણ અંગ ખાદ્યના પણ (૧) આવશ્યક (૨) આવશ્યક અતિરિક્ત (૩) કાલિક અને (૪) ઉત્કાલિક રૂપે સંપૂર્ણ ભેદાનુભેદ બતાવ્યા છે (જે વાત નંદીમાં આપી છે તેજ વાત ઠાણાંગ સૂત્ર તા-૨-૭-૧માં આપેલ છે.)
“અ’ગ પ્રવિષ્ટ' એટલે દ્વાદશાંગીરૂપ મૂળ ખાર અંગસૂત્રેા જે ગણધર ભગવતા તી કરપ્રભુના શ્રીમુખે ત્રિપદ્ઘિ સાંભળીને ગૂંથે છે, અને “અંગબાહ્ય” એટલે અગસૂત્રોના આધાર લઇ આચાર્યાદિ ભગવ’તાએ રચેલા શાસ્ત્રો, તે બધા શાસ્રો શરૂઆતમાં ૮૪ હતા તેમ કહેવાય છે, જે જ્ઞાન વિચ્છેદ જતાં જતાં